Şu an giderek Suriye’nin pratik olarak birkaç parçaya ayrıştığı belirginleşiyor. Bu parçalanma düşük yoğunluklu savaş ve "dondurulmuş" çatışma dediğimiz zayıf politik hayatla devam edecek.
Sanıyorum ki Rusya devlet başkanı Putin’in hedefi de en baştan buna benzer bir şeydi ki buna benzer çatışmaları Gürcistan ve Ukrayna gibi başka ülkelerde de başlatmıştı.
Suriye’deki Israil, ABD, Türkiye ve sünni Arap grupları da bu gerçeğin onların işine geldiğini düşünebilirler. Bu durumda kaybeden taraf Esad rejimi ve Iran olacak.
Yakın zamanda, Başar Esad’la yapılan görüşmeden sonra Putin basın açılamasında, "Suriye ordusunun teröre karşı savaşta elde ettiği başarılar ve zaferlerden dolayı, siyasi sürecin daha aktif bir konuma geçmesinden dolayı, yabancı silahlı güçler Suriye Arap Cumhuriyeti'nin topraklarından çıkarılacaklar" dedi.
Putin, galiba bu açıklamayla Esad rejimine Suriye’nin bütün topraklarını geri alması için yardım etme konusunda pek de istekli olmadığını ima etmek istedi. Rusya’nın havadan yardımı olmadan Suriye rejimi ülkenin kontrolünü sağlayamaz.
Öyle gözüküyor ki Moskova, İsrail’in Suriye topraklarındaki İran güçlerini vurmasına onay vermiş ve Türkiye’nin Suriye’nin kuzey-batısında büyük bir bölgeyi ele geçirmesini onaylamış.
Bu süreçte Suriye Devlet Başkanı Rusya’nın dayattığı cumhurbaşkanı yetkilerinin de sınırlandırdığı yeni anayasa oluşturma planını ret etti.
Rusya Suriye’de ispat etmeye çalıştığını ispatlamış gibi gözüküyor. Bölgedeki Şii bloğunun lideri olma rolü Putin’in ilgisini hiç çekmiyor.
Moskova temel arabulucu olmak istiyor Suriye’ye ilgili konularda, yani amaçlarına ulaşmak için herkesin başvurduğu bir konum. Bunu yapabilmesi için daha esnek olması, taraf tutmaması ve bütün tarafların isteklerine cevap olabilmesi lazım. Bence Rusya NATO ve Türkiye arasındaki çelişkinin devam etmesini ve derinleşmesini istiyor bundan dolayı da Suriye’nin kuzey-batısında bir Türk sünni İslamcı bölgenin oluşmasına izin verdi.
Rusya hava savunma sistemlerinin niye Israil’in Suriye’deki İran hedeflerini vurmasına engel olmadı sorusu önemli. Suriye-İsrail sınırlarına yaklaşan ve İran'a dayanan güçlere İsrail’in kapsamlı bir cevap vereceği belliydi. Moskova Suriye’yi yeni savaşa sokacak ve yeni riskler oluşturacak böylesi bir şey istemiyor ki bu Esad rejiminin elde etiklerini bile tehlikeye atıyor.
Suriye’nin doğusuna gelince Rusya ABD ve koalisyonun kontrol altına aldıkları Fırat doğusundaki pozisyonlarını güçlendirmelerine karşı çıkmıyor ki bu topraklar Suriye’nin yüzde 30'unu oluşturmakta. Bu durumu dikkate alarak Rusya Esad’a verdiği destekle Batıyı başka bölgelerde zayıflatmak istiyor bunu yaparken de Ortadoğu’nun diğer ülkeleriyle iş ilişkilerini korumak istiyor.
Bu arada ABD ve İsrail daha çok İran'ın bölgedeki ilerlemesini önlemekle meşgul. Bunun sonucunda Suriye parçalanacak ve Suriye’yle alakası olmayan amaçlara ulaşmak için bir arenaya dönüşecek. Yani Rusya için yeni bir jeopolitik bir durum oluşacak, daha doğrusu rüzgara karşı yelkenleri açma politikası.
