ABD'nin 66 yıllık abluka-yaptırım rejiminin sonucu: Küba'nın elektrik ağı çöktü, 10 milyonluk nüfus karanlıkta kaldı
Artı Gerçek - ABD'nin komünist devrim gerekçesiyle 1958'den beri beri abluka ve geniş çaplı yaptırımlar uyguladığı Küba'nın ulusal elektrik ağının dün çökmesiyle 10 milyonluk nüfusunun tamamı elektriksiz kaldı. Bunun üzerine hükümet, okulları ve elzem olmayan sanayi tesislerini kapatıp devlet memurlarını evlerine gönderirken, turizm açısından önem arz eden gece kulüpleri dahil eğlence ve kültürel faaliyetleri durdurdu. Dün gece az miktarda elektrik verilmeye başlanmasıyla, ülkenin çoğunun karanlıkta kalmaya devam etmesine rağmen Havana'nın büyük hastaneleri dahil bazı tesislerde ışıklar yeniden yandı.
Ancak elektrik hizmeti şimdilik geri döndürülse bile ABD yaptırımları nedeniyle uzun vadeli zorlukların devam etmesi kaçınılmaz görünüyor.
VENEZUELA DA ABD YAPTIRIMLARI ALTINDA OLDUĞUNDAN
Küba'nın petrolle çalışan elektrik santralleri ile elektrik şebekesi çok yaşlı ve neredeyse hiç bakım yapılmamış olduğundan çökme noktasında. Küba, kendi başına çok az fosil yakıt ürettiği ve rafineri kapasitesi sınırlı olduğundan, yeterli üretimi sağlamak için neredeyse tamamen ithalata bağımlı. Sıkı müttefiki olan Venezuela'daki sosyalist yönetim, ağır ABD yaptırımlarına maruz kaldığından iç tedarikte zorlanırken, bu yıl Küba'ya yakıt sevkiyatını yarı yarıya azalttı. Rusya ve Meksika da Küba'ya ihracatı kıstı. Zaten nakit sıkıntısı çeken Küba hükümeti, spot piyasada çok daha pahalı yakıt aramak zorunda kaldı. Ancak kötü hava koşulları, açık denizdeki tanker gemilerinden yakıtın gelmesini durdurdu. Bu birleşim, tüm şebekenin çökmesine neden oldu.
Küba'nın uzun zamandır devam eden elektrik sorunlarından önceki Başkan Donald Trump'ın getirdiği yaptırımların tuz biber ektiği ABD'nin abluka ve yaptırım rejiminin sorumlu olduğu açıklaması, Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel tarafından yinelendi.
Washington bu suçlamaları reddetse de ABD yaptırımları Küba'nın yakıt alımını ve yedek parça finansmanını zorlaştırıyor. Yanısıra yaptırımların gadrine uğramaktan korkan petrol tankerlerinin Küba'dan geri durması, Küba ile Venezuela'yı kendi köhne tanker filolarına başvurmak zorunda bırakıyor.
YOLSUZLUK, BÜROKRASİ VE VERİMSİZLİK
Diğer yandan Küba hükümeti, kendi eksikliklerini kabul ediyor. Devletin işlettiği ekonomiyi zaten ABD yaptırımları ezerken yaygın yolsuzluk, bürokrasi ve büyük verimsizlikler iyice çökertti. Dolayısıyla hükümete elektrik ağını güncellemek için fazladan fon kalmadı.
YÜZ BİNLERCE KÜBALI SUYA DA ERİŞEMİYOR
Küba'da hayat olağanüstü derecede zorlaştı. Milyonlarca insan, boğucu Karayip ikliminde her gün elektriksiz kalıyor ve bu da sivrisinek kaynaklı hastalıkların artmasına neden oluyor. Aylarca süren günlük elektrik kesintileri, dondurulmuş gıda stoklarını bozdu. Su temini sekteye uğradığı ve altyapı felç olduğundan, yüz binlerce Kübalı şu anda susuz. Gıda, ilaç, yakıt kıtlığı da cabası.
Bu manzarayı çizen Reuters'e göre Küba'dan göç edenlerin sayısı 2020'den beri rekor düzeye ulaştı.
KÜBA HÜKÜMETİNİN UMUDU GÜNEŞ ENERJİSİ
Çare arayan Küba hükümeti, elektriğin artan bir yüzdesini yenilenebilir enerji kaynaklarından, özellikle güneşten üretmek için uzun vadeli bir plana yatırım yapmaya başladığını, yanısıra yurt içinde daha fazla ham petrol üretmek için yatırım yaptığını açıkladı.
Devlet medyası, Küba genelinde 26 güneş enerjisi çiftliğinin inşa halinde olduğunu, 2 yıl içinde 1000 megavatlık, yani mevcut talebin yaklaşık üçte birini karşılayacak yeni kurulu kapasitenin hedeflendiğini, benzer bir projenin de 2031'e kadar tamamlanmasının beklendiğini duyurdu.
BEYAZ SARAY'DAKİLERİ MEMNUN EDEN MANZARALAR
Küba'da bu büyüklükte bir elektrik ağı çöküşü yakın zamanda da yaşandı. Eylül 2022'de Ian Kasırgası çarptığında şebekenin çökmesiyle tüm ülke birkaç gün boyunca elektriksiz kaldı. Elektrik geri gelene dek başkent Havana dahil çeşitli kentlerde protestolar düzenlendi. (Reuters, Dış Haberler)
