Koronavirüs önlemlerini açıkladı: Merkez Bankası faizi 100 puan indirdi

ARTI GERÇEK - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 19 Mart 2020 tarihinde toplanması planlanan Para Politikası Kurulu, koronavirüsün olası ekonomik ve finansal etkilerini değerlendirmek üzere bugün toplandı.

19 Mart 2020 tarihinde toplanması planlanan Para Politikası Kurulu, koronavirüsün olası ekonomik ve finansal etkilerini değerlendirmek üzere bugün toplandı. https://t.co/LmnFisgNus

— Merkez Bankası (@Merkez_Bankasi) March 17, 2020

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısına ilişkin basın duyurusunda, "19 Mart 2020 tarihinde toplanması planlanan Para Politikası Kurulu, koronavirüsün olası ekonomik ve finansal etkilerini değerlendirmek üzere bugün toplanmıştır. Kamuoyunun bilgisine sunulur" ifadelerine yer verildi.

Toplantıının ardından Merkez Bankası, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) 100 baz puan düşürerek yüzde 10,75'ten yüzde 9,75'e çekti.

Dolar/TL "acil faiz indirimi" sonrası yükselişini sürdürüyor. Küresel piyasalarda koronavirüs kaynaklı sert satışlar sürerken Türk Lirası da baskı altında kalmaya devam ediyor. Dün yüzde 1'in üzerinde artışla Eylül 2018'den beri en yüksek seviye olan 6,44'e kadar çıkan kur yeni güne de 6,42 civarında başladı. Kur daha sonra 6,48'e yükseldi.

Merkez Bankası'nın bugünkü olağanüstü toplantısının ardından dolar 6,48-6,49 bandında seyrediyor.

Merkez Bankası'ndan yapılan duyuruda koronavirüs etkilerine karşı alınan diğer önlemler de açıklandı.

17 Mart 2020 Tarihli PPK Kararı: Bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı 100 baz puan indirildi. pic.twitter.com/NYvVllNn0w

— Merkez Bankası (@Merkez_Bankasi) March 17, 2020

Alınan önlemler ve Merkez Bankası'nın açıklaması şöyle:

1. TCMB tarafından gün içi ve gecelik vadedeki hazır imkânlar çerçevesinde bankalara ihtiyaç duydukları tüm likidite sağlanacaktır.

2. 2020 Yılı Para ve Kur Politikası metninde yer aldığı üzere, temel politika aracı olan 1 hafta vadeli repo ihalelerine ilave olarak ihtiyaç duyulan günlerde TCMB tarafından piyasaya 91 gün vadeye kadar repo ihaleleriyle likidite sağlanabilecektir. Bu ihalelerde kazanan tekliflerin bir bölümünün veya tamamının, mevcut durumda 1 hafta vadeli repo işlemlerinde olduğu gibi, bankalar tarafından talep edilmesi halinde repo işlemi yerine aynı faiz oranı ve vade ile Bankalararası Para Piyasasında depo işlemi olarak sonuçlandırılmasına imkân tanınacaktır.

3. Piyasa yapıcılığı sisteminin desteklenmesi amacıyla piyasa yapıcı bankalara Açık Piyasa İşlemleri çerçevesinde tanınan likidite imkânına ilişkin limitler artırılmıştır.

Koronavirüsün Olası Ekonomik ve Finansal Etkilerine Karşı Alınan Tedbirlere İlişkin Basın Duyurusu: https://t.co/kZunHMtD5B pic.twitter.com/khshCsJLzN

— Merkez Bankası (@Merkez_Bankasi) March 17, 2020

4. Halihazırda 1, 3 ve 6 ay vadeli olarak geleneksel yöntemle gerçekleştirilen ABD doları karşılığı swap ihalelerine devam edilecek olup söz konusu ihaleler euro ve altın karşılığı da düzenlenebilecektir.

5. Zorunlu karşılıklar uygulamasında reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalar için yabancı para zorunlu karşılık oranları tüm yükümlülük türlerinde ve tüm vade dilimlerinde 500 baz puan indirilecektir. Alınan bu kararla, reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalara yaklaşık 5,1 milyar ABD doları karşılığı döviz ve altın cinsi likidite verilmesi beklenmektedir. Söz konusu değişiklik, tesisi 20 Mart 2020 tarihinde başlayacak olan 6 Mart 2020 tarihli yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacaktır.

6. Reel sektöre kredi akışının kesintisiz devamını teminen bankalara hedefli ilave likidite imkânları tanınmıştır. Bankaların yeni likidite imkânlarından alabilecekleri azami fon tutarı reel sektöre sağladıkları ve sağlayacakları kredi tutarları ile ilişkilendirilecektir. Söz konusu imkânların toplam tutarının, sistemin fonlama ihtiyacının yüzde 25’i ile sınırlı kalacağı öngörülmektedir. Bu kapsamda;

91 gün vadeye kadar repo ihaleleri yoluyla TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 150 baz puan altında faiz oranı üzerinden miktar ihalesi yöntemiyle Türk lirası likidite sağlanacaktır. Söz konusu ihalelerde kazanılan tekliflerin tamamı veya bir bölümü bankalar tarafından talep edilmesi durumunda aynı şartlar altında Bankalararası Para Piyasasında depo işlemi olarak da sonuçlandırılabilecektir.

Miktar ihalesi yöntemiyle 1 yıl vadeli döviz karşılığı Türk Lirası swap ihaleleri düzenlenecektir. Söz konusu swap ihaleleriyle ilgili bankalara TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 100 baz puan altında faiz oranı üzerinden ABD doları, euro veya altın karşılığı Türk lirası likidite sağlanacaktır.

Söz konusu imkânlara dair limitler konusunda bankalara ayrıca detaylı bilgilendirme yapılacaktır.

7. Küresel ekonomik belirsizlikler ile uluslararası ticarette yaşanan güçlüklerin reel sektör firmaları üzerindeki olası etkilerinin hafifletilmesi amacıyla ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerine yönelik aşağıdaki önlemler alınmıştır:

18 Mart 2020 tarihinden 30 Haziran 2020 tarihine kadar vadesi gelecek reeskont kredisi geri ödemelerine 90 güne kadar vade uzatım imkânı tanınmıştır. Firmalar kredi kullanımına aracılık eden bankalara başvurarak, herhangi bir geri ödemede bulunmaksızın mevcut senetlerini 90 güne kadar daha uzun vadede bir senet ile değiştirerek bu imkândan yararlanabileceklerdir. Bu suretle toplam 7,6 milyar ABD doları karşılığı kadar reeskont kredisi geri ödemesi ertelenebilecektir.

Hâlihazırda kredi taahhüdü açık olan reeskont kredileri ile 18 Mart 2020 tarihinden 30 Haziran 2020 tarihine kadar kullanılacak reeskont kredilerine 12 ay ek taahhüt kapama süresi verilmiş, böylece bu kredilerin taahhüt kapatma süresi 24 aydan 36 aya çıkartılmıştır.

Mevcut reeskont kredisi azami vadeleri, 20 Mart 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, kısa vadeli kullanımlar için 120 günden 240 güne, daha uzun vadeli kullanımlar için ise 720 güne çıkartılmıştır."

İLK ADIMI FED ATMIŞTI

Koronavirüse karşı önlem alan merkez bankalarının başında Fed geliyor. Bugün yapacağı toplantıyı beklemeden iki kere olağanüstü toplanarak faiz indiren Fed ayrıca 700 milyar dolar ek tahvil alımı programı açıkladı.

Likiditenin en büyük sorun olduğu bu krizde altı büyük ülkenin merkez bankaları ABD Merkez Bankası (Fed), Avrupa Merkez Bankası (ECB), Kanada (BOC), İngiltere (BOE), Japonya (BOJ) ve İsviçre (SNB) merkez bankaları, dolar likiditesi sağlanmasını güvence altına almak için swap hattını genişleteceklerini açıkladı.