Malatya kaç mevsim!
Mazlum ÇETİNKAYA
(Ölümünün 1. yıldönümünde Teslim Töre Anısına…)
Bir dere yatağında eskimiş bazı kurşun izlerine bakınca duymuştum adını. Yol boyundaki eski bir acıya yağmur yağmıştı. "Teslim" yazmışlardı, küçücük bir kömür parçasıyla adını bir kerpiç duvara. Huzurlu bir yokuş tırmanıyordu yukarı doğru, sonra bir ses düşüyordu, bir ses raylardan kopup düşüyordu yere. Kar tanesinden kopuyordu, köylerden kopuyordu, çatlamış nar tanelerinden, çatlamış topuklardan kopuyordu bir ses, peştamallardan kopup dere yataklarında eski bir randevu oluyordu.
Dere yatağından duymuştum, bir Hüseyin’i ağırlıyormuşsun sırtında bir Deniz’le, Yusuf bir kuyunun, derin bir kuyunun nefesi gibiymiş… Dere yatağındaki çakıl taşları suyu ayıklıyor şimdi; saati, zamanı, yeryüzünü ayıklıyor uykunda senin.
Antep’te bir "çingene şarkısı"nda adın geçiyordu, Urfa’lı Bemal şahidiydi boyunun, bir ardıç ağacı o türküyü söylemişti…
Yolumda giderken rastladım bir türkünün kıyısında size, göğsümde tuttuğum bir devrimin sancısında duydum adınızı. Dere boylarında sevdim kavak ağaçlarını, söğüt diplerindeki suyun sesiyle öksürdüm bir üniformanın forsunu ciğerlerimden.
Işıklar nasıl vuruyordu yüzünüze, ellerinizde tanımadığınız bir çember oluyordu ışıklar, oyalı bir ses oluyordu oyalı bir mendil.
Hangi kemanın sesinden kopmuştum hatırlamıyorum, bir tel kopmuştu, bir kış günüydü, teller kış olunca kopuyor…
Gölgesi dağlarda susmuş adamlar tanıdım ben sonra, perçeminde cesetler büyüyen…
Şehirleri kuşatıyorlar şimdi, şehirlerden kuleler yapıp yağmalıyorlar; sonra dere yataklarını, o da yetmiyor, anıları yağmalıyorlar kızgın demirleri bedenlere tutarak.
Bir oğuldan duymuştum seni, üç kuşak aynı koğuşta yaşadı. Üç kuşak aynı koğuşta güneşe baktı, üç kuşak aynı sürgünde boy verdi.
Malatya’da kaç mevsim oldu bilmiyorum! Suyun gölgesi yok Teslim. Suyun anısı var, bize sustuğu anısı. Suyun "dost cemali" var, suyun yüzü var bize baktığı.
Şimdi bazı iktidarlar, makamlar, bazı mevkiler geçmiş bir hatıranın üzerinden hesaplar yapıp, bir halkın yalnızlığına terazilerini tutuyorlar! Sonra bazıları yüreklerinin olduğu yere gidiyor, bazıları da çıkarlarının olduğu yere.
Topraklarımız bir kimyasal ağız gibi susmuş, dünya susmuş, çocuklar büyüyor. Çocuklar, bir anının kalbinde büyüyor, adını Teslim koydukları bir teslim olmama halindeyiz şimdi, buradan hüzünlü kuşlar geçiyor…
Malatya kaç mevsim, bilmiyorum!
Teslim Töre kimdir?
1939 Malatya doğumlu. 1963’te TİP’e üye oldu. 1965’te Akçadağ İlçe Başkanlığına seçildi. Aynı sürede, Malatya da çıkartılan yerel gazete (Haşhaş) de baş muhabirlik yaptı. Yazmış olduğu yazılardan dolayı yargılandı. 1969’da yayınlanmış bir bildiriden dolayı, altında imzası bulunan 6 arkadaşı ile birlikte tutuklanıp, Malatya Cezaevine kondu.
Aynı yıl yapılan milletvekili seçimlerinde, Malatya’da "bağımsız sosyalist" milletvekili adayı oldu. Seçim sırasında ancak anti-demokratik olduğunu öne sürerek adaylıktan çekildi.
Deniz Gezmiş ve arkadaşları ile THKO’nun kuruluşunda yer aldı. Nurhak’larda Sinan Cemgillerin katledilmesinin ardından Suriye’ye geçti. Şam’daki Filistin Kurtuluş Örgütü ile (FKÖ) ilişkiye geçti. Suriye’de arkadaşlarıyla birlikte Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu Mücadelede Birlik (THKO/MB) adında bir örgüt kurdu.
1 Mayıs 1980’de THKO/MB yapmış olduğu Kongre ile, Türkiye Komünist Emek Partisi’ni (TKEP) kurarak kendini fes etti. Türkiye’de yapılan TKEP’ inin bu kuruluş kongresinde, Teslim Töre, TKEP’nin Genel Sekreterliğine seçildi.
12 Mart 1971, 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası tekrar yurt dışına çıktı. 1982’de 8 Türk ve Kürt örgüt ve partisinin içinde yer aldığı Faşizme Karşı Birleşik Direniş Cephesi’nin (FKBDC) kuruluşunda yer aldı. Bunu takip eden süreçte, 1984’te Sol Birlik adında, 7 Kürt ve Türk parti ve örgütünün içinde yer aldığı bir platformun kuruculuğunda ve yönetiminde yer aldı.
Ağustos 1988’de tekrar Türkiye’ye döndü. 5 yıl İstanbul da TKEP sekreteri olarak illegal çalışmalar yaptı. 1993’te İstanbul’da yakalandı. Cezaevine kondu. 11 Eylül 2001’de tahliye oldu.
Cezaevinde Birleşik Sosyalist Parti’nin (BSP) kuruluşunda, kurucu üye olarak yer aldı. BSP’nin Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) ile 1994’te ittifak yaparak oluşturmuş olduğu seçim platformunun milletvekili adayı olarak Gaziantep’ de seçime katıldı. Cezaevinde, 1996’da kurulan Özgürlük ve Dayanışma Partisi’nin (ÖDP) kurucu üyesi oldu.
Yargılandığı dava kapsamında 2004’teki duruşmasında 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Töre, siyasi sürgün olarak yaşadığı İsviçre’de hayatını kaybetmişti.
