HDP üç yılda üç kez deprem için ek kaynak istedi, AKP ve MHP reddetti

Artı Gerçek - 1999 depreminden sonra çıkarılan sıkı yasalara rağmen Maraş depremlerinde 43 bini aşkın kişinin ölmesi, kentsel dönüşüm politikaları ile kamu yararı arasındaki dengeyi yeniden tartışmaya açtı. İktidar çevreleri daha çok eski binaların yıkıldığını savunup muhalefete yüklenmeye çalışırken, HDP'nin üç sene üst üste deprem bölgelerinde kentsel dönüşüm için sunduğu bütçe artırım tekliflerinin AKP ve MHP oyları ile reddedildiği ortaya çıktı.

Buna göre, HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Plan Bütçe Komisyonu'ndaki 2021, 2022 ve 2023 yılları Merkezi Yönetim Bütçesi görüşmelerinde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bütçesindeki ‘deprem bölgesi olan yerlerin kentsel dönüşümü için gerekli kaynağın bulunmadığını’, Bakan Murat Kurum’a defaten hatırlattı. HDP, 20 Kasım 2020, 11 Kasım 2021 ve 9 Kasım 2022 tarihlerindeki bütçe görüşmelerinde, "Kamu binaları ve yurttaşların yaşadığı konutların depreme karşı güvenli hale getirilmesi" amacıyla bütçe artırım önergesi sundu.

'KAYNAK OLMAZSA BU TABUT EVLERDEN KURTARAMAZSINIZ' DEMİŞTİ

Paylan, 2021 yılı bütçesi görüşülürken Kasım 2020’de sundukları önergenin gerekçesini açıkladığı sırada, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a "Bakanlık bütçesinde kaynak olmadığı" uyarısında bulunarak şunları söylemişti:

"Vatandaşlarımız tabut evlerde yaşıyorlar. Sayın Bakan, kentsel dönüşüm yaptığını iddia ediyor ama kentsel dönüşüm yalnızca rant olan alanlarda oluyor. Sayın Bakan, Güngören’de, Esenler’de inanın 10 katlı, 12 katlı binalar var, o binalar imar affına girdiler, imarı yalnızca 3 katlı; o binaları dönüştürebiliyor musunuz acaba? Dönüştüremiyorsunuz. Yoksul vatandaşlarımız kolonları kırılmış, tabut binalarda yaşıyorlar. Bu binaları dönüştüremiyorsunuz ve Bakanlığınızın bütçesinde kaç kuruş var? Ben baktım, neredeyse hiçbir şey yok. Yani sizin her yıl 50 milyar lira kaynağa ihtiyacınız var, en az 50 milyar TL kaynağa ihtiyacınız var. Bu kaynak olmazsa vatandaşlarımızı bu tabut evlerden kurtaramazsınız."

'BAKAN 10 MİLYONLUK MERCEDES’TEN VAZGEÇERSE...'

"Yalnızca imar affından 25 milyar TL kaynak, bütçeye girdi. Önceki Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın (Mehmet) Özhaseki bu kaynağın kentsel dönüşüm, yoksulların evlerinin dönüşümü için harcanacağını söyledi ama bu bütçede yok. Şu anda bütçede 1 milyar TL bile yok kentsel dönüşüm için. Bu çerçevede Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bütçesinin 50 milyar TL artırılmasını öneriyoruz. Eminim ki Sayın Bakan da destekleyecektir, eğer ki başka tercihlerden vazgeçersek; yandaşlara giden, saraylara giden kaynaklardan; Sayın Bakan, kapıda bindiği 10 milyonluk Mercedes’ten vazgeçerse belki 100 vatandaşımızın hayatını kurtarabiliriz."

2020'DE AKP VE MHP OYLARIYLA REDDEDİLDİ

Paylan'ın, 20 Kasım 2020’de Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki 2021 bütçesi görüşmelerinde gerekçesini bu şekilde açıkladığı, “kentsel dönüşüm için 50 milyar TL bütçe ayrılması” önergesi, AKP ve MHP’li vekillerin oylarıyla reddedildi.

2021'DE İKİNCİ ÖNERGE DE REDDEDİLDİ

Paylan 11 Kasım 2021 tarihinde, Komisyon’da Bakanlık bütçesi üzerine yaptığı konuşmada, Bakan Kurum’un Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2022 yılı bütçe sunuşunda, ‘evlerin üçte ikisinin güvenli olduğunu’ söylediğini belirterek, “Peki geride kalan üçte bir ne olacak Sayın Bakan?” diye sormuştu.

'VİZYON DA YOK PARA DA'

Paylan, 11 Kasım 2021 tarihinde Bakanlığın 2022 yılı bütçe kanun teklifi görüşmelerinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bütçesi üzerine şöyle konuşmuştu:

"Yapmamız gereken, o yoksul mahallelerde, tabut evlerde yaşayan yurttaşlarımızı kurtarmak. Peki, bu nasıl olacak? Bir, vizyonla olur ki bu vizyon Bakanlıkta yok maalesef. İki, parayla olur. Bakanlığın bütçesinde kentsel dönüşüm için para var mı? Var mı kentsel dönüşüm için para? Rantsal dönüşüm için demiyorum, iki kat yere on kat verirsen müteahhit yapıyor zaten. Gerçek anlamda kentsel dönüşüm yani yoksulları o tabut evlerden kurtarılıp deprem güvenli evlere geçilmesi için bütçe var mı? Para yok. Bunun dışında bir vizyon da yok, para da yok… Bütün bu anlamda yoksul yurttaşlarımızın kentsel dönüşümünü yapacak bütçeyi koymamız lazım. Aksi takdirde vebali boynunadır; biz bu bütçeyi koymazsak vebali hepimizin boynundadır. Çünkü bütçesi yok!"

'RANT OLMAYAN YOKSUL MAHALLELERDE KENTSEL DÖNÜŞÜM OLMUYOR'

HDP adına, bakanlığa ait 2022 yılı bütçesinin artırılması amacıyla sunulan önerge üzerine konuşan Paylan şunları söylemişti:

“Sayın Bakan da itiraf etti, ‘Türkiye’de her üç yurttaşımızdan 1’inin deprem güvensiz evlerde yaşadığını’ söyledi. Bu yaklaşık 30 milyon yurttaşımızın deprem güvensiz evlerde yaşaması demek. Bu ülkenin milletvekillerinin buna izin vermemesi lazım. Yurttaşlarımız tabut evlerde yaşıyorlar ve bu tabut evlerdeki yurttaşlarımızı, özellikle yoksul mahalledeki yurttaşlarımızı bu tabut evlerden kurtarmamız gerekir. Ama bunun için Bakanlığın bütçesinde beş kuruş kaynak yok ancak rant olan bölgelerde kentsel dönüşüm oluyor. Rant olmayan yoksul mahallelerde kentsel dönüşüm olmuyor, özellikle yüksek katlı binalarda. Bu dönüşümün yapılabilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bütçesinin 50 milyar TL artırılmasını öneriyoruz.”

50 MİLYAR TL BÜTÇE ARTIŞI ÖNERGESİNİ DE REDDETTİLER

11 Kasım 2021’de gerçekleşen 2022 yılı bütçesi görüşmelerinde HDP’nin, “kamu binaları ve yurttaşların yaşadığı konutların depreme güvenli hale getirilmesi amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bütçesinin 50 milyar TL artırılması” için sunduğu önerge de AKP ve MHP’li vekillerin oylarıyla Plan Bütçe Komisyonunda reddedildi.

BU YILKİ KAYNAK ARTIRIMI ÖNERGESİ DE REDDEDİLDİ

HDP, son depremlerden yaklaşık üç ay önce, 9 Kasım 2022 tarihindek bütçe görüşmelerinde de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına ait 2023 yılı bütçesinde, konutların depreme dayanıklı hale getirilmesi amacıyla önerge sundu. HDP’li milletvekillerinin imzasıyla Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunulan önergenin gerekçesini, HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Rıdvan Turan, şöyle anlattı:

“Ülkemiz büyük bir deprem riski ile karşı karşıyadır. Milyonlarca yurttaşımız tabut evlerde yaşamaktadır. Olası bir depremde bir kez daha büyük acılar yaşamamak adına kentlerimiz ivedilikle depreme hazırlıklı hale getirilmelidir. Şehircilik Bakanlığı bütçesinde şehirleri depreme hazır hale getirmek için kaynak yoktur. Bu nedenle, en riskli bölgelerden başlanarak; okullar, hastaneler, kamu binaları, öncelikle dar gelirli yurttaşlarımızın yaşadıkları olmak üzere tüm konutlar depreme karşı güvenli hale getirilmelidir. Kamu binaları ve yurttaşlarımızın yaşadığı konutların depreme karşı güvenli hale getirilmesi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bütçesinin 100 Milyar TL artırılmasını öneriyoruz.”

HDP’nin bu yılın bütçesinde depreme hazırlık amacıyla kaynak artırılması amacıyla sunduğu önergenin de AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla reddedildiği ortaya çıktı. (ANKA)

İmamoğlu açıkladı: Depremde hayat kurtaran yöntem İstanbul'a geliyor

Erdoğan, deprem bölgesindeki yapılaşmaya ilişkin kararname yayımladı

Mimarlar Odası raporu: Denetlenmeyen 7 milyon 393 bin konuta yapı kayıt belgesi verildi

İstanbul'daki binalara hızlı tarama testine 76 bin başvuru

Büyükçekmece'de eski yönetmeliğe göre yapılmış bütün binalar yıkılıyor

TMMOB iktidara madde madde anlattı: Bir yılda belli sayıda bina inşa edilebilir, kent değil

AKP'nin inşaat kapitalizmi çöktü

Naci Görür: Marmara depremi, Türkiye'ye ekonomik olarak diz çöktürür

İstanbul'da kentsel dönüşüm faturası: 100 metrekare daire için maliyet 1,4 milyon liradan başlıyor