Tokayev: Darbe girişimini atlattık

Kazakistan'da sıvılaştırılmış petrol gazına (LPG) yapılan zamlara karşı tepkiyle başlayıp ülke çapında şiddete dökülen protestolar dinmiş görünürken, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev 'tek bir merkezden yönetilen' bir darbe girişimini atlattıklarını söyledi. Kazakistan Dışişleri Bakanlığı ise olaylar sırasında hükümet binalarına ve güvenlik güçlerine saldıranlar arasında yurtdışında eğitim görmüş 'İslamcı radikallerin' bulunduğunu açıkladı.

Kazakistan'ın Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra sahne olduğu en büyük huzursuzluğun ardından bugün için ulusal yas ilan edilirken Tokayev, kendilerine yardım için ülkeye asker gönderen Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'yle (KGAÖ) toplantıda konuştu. Ülkede düzenin yeniden sağlandığını ama 'terörist avının devam ettiğini' belirten Tokayev, yaşananları 'tek bir merkezden yönetilen bir darbe girişimi' olarak niteledi.

İLK HEDEF ALMATI'YDI

Tokayev, "Kendiliğinden başlamış protestoların görüntüsü altında bir huzursuzluk dalgası patladı. Ana amacın anayasal düzenin altını oymak ve yönetimi ele geçirmek olduğu anlaşıldı. Bir darbe girişiminden söz ediyoruz" dedi. "Ana darbe Almatı kentine yönelikti" diyen Tokayev, "Bu kentin düşmesi nüfusu yoğun olan güneyin ve sonrasında da bütün ülkenin ele geçirilmesinin önünü açacaktı. Sonra da başkenti ele geçirmeyi planlıyorlardı" diye konuştu.

RADİKAL İSLAMCILAR YAKALANDI

Kazakistan'ın yaşananlara dair kanıtları yakın zamanda uluslararası toplumla paylaşacağını da açıklayan Tokayev, olaylarda 16 güvenlik mensubunun öldüğünü, 1300 kişinin yaralandığını, kaç sivilin hayatını kaybettiğinin ise araştırıldığını anlattı.

Tokayev, geniş çaplı terörle mücadele operasyonunun, KGAÖ misyonuyla birlikte kısa süre içinde son bulacağını söyledi. Kazakistan' Cumhurbaşkanı, KGAÖ'nün ülkeye 2 bin 300 asker ve 250 parça askeri teçhizat götürdüğünü de açıkladı.
Kazakistan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamadaysa, şu ana dek 8 bin kişinin tutuklandığı, bu kişilerin arasında ülke dışında eğitim görmüş İslamcı radikallerin de bulunduğu belirtildi. Açıklamada, "Almatı'da ve ülkenin bazı başka yerlerindeki olayların gösterdiği gibi, Kazakistan, yurt dışında eğitim görmüş iyi koordinasyon halindeki terörist grupların silahlı saldırısına maruz kaldı. Ön verilere göre, saldırganlar arasında radikal İslamcı grupların içinde savaş deneyimi olan kişiler var" denildi.

ULUSAL YAS İLAN EDİLDİ

Cumhurbaşkanlığından Cumartesi günü yapılan açıklamada, "Kazakistan'da işlenen terör eylemleri sonucunda insanların ölümüyle ilgili olarak, 10 Ocak 2022'de ülke çapında yas ilan edilecek" denilmişti. Ülkenin en büyük kenti Almatı'da 5 gün kesik olan internete bugün itibarıyla erişim sağlandı.

PUTİN: BÖLGEDE DEVRİMLERE İZİN VERMEYECEĞİZ

Kazakistan'daki gerilim konusunda ülkenin müttefikleri Rusya ve Çin'den de açıklamalar var. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kazakistan'daki olayların yıkıcı iç ve dış güçler tarafından kullanıldığı yorumu yaptı. Silaha sarılan kişilerin zamları protesto eden ilk gruplardan farklı amaçları olduğunu söyleyen Putin, Kazakistan'daki olayların bölge dışından ilk müdahale olmadığını ve son da olmayacağını belirtti.

Barış güçlerinin ülkeye Kazakistan liderliğinin resmi talebiyle gittiğini ve görev tamamlanınca çekileceğini vurgulayan Putin, "KGAÖ, dışarıdan istikrarsızlaştırılmaya veya renkli devrimlere izin vermeyecektir" dedi.

Çin ise Kazakistan'la güvenlik konusunda işbirliğini artırma ve 'dış güçlerin müdahalesini' engellemeye yardım etme çağrısında bulundu.