Sibel Hürtaş
AVM lobisi galip geldi, sırada turizm lobisi var
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın pandemi sürecine ilişkin açıkladığı ekonomik kalkan paketinde esnafa yönelik üç aylık kira ertelemesi uygulamasının, ikinci ayı bu ay son buluyor. Bu en fazla yüksek kira bedelleriyle karşı karşıya olan AVM kiracılarını ilgilendiriyordu.
Bir süre önce AVM kiracıları kazan kaldırıp kiralarla ilgili bir formül bulunması için lobi yapmaya başladılar. Kiracıların talepleri kira ertelemesi süresinin uzatılması ve kiraların ciro üzerinden belirlenmesi, bunun yanında vergi ve stopaj kolaylıkları getirilmesiydi. Kira ertelemesinin uzatılması talebi ise AVM sahipleri tarafından kabul görmüyordu. İçinde market ve eczanelerin olduğu AVM’ler açık olduğundan, ev sahipleri böyle bir formüle sıcak bakmadı.
Önce Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı başkanlığında bir koordinasyon kurulu oluşturuldu. AVM krizini çözecek olan bu Koordinasyon Kurulu, krizi "AVM’lerin açılması" formülüyle aşmak istedi. Bazı Bilim Kurulu üyeleri ise bu karara şiddetle karşı çıkıyordu.
Pazartesi günü toplanan Kabine’nin ilk gündem maddesi, bir önceki toplantıda olduğu gibi AVM’ler oldu. Bilim Kurulu’nun önerileri ile AVM lobisinin ısrarları arasında bir tercih yapmaya zorlanan Kabine, AVM’lerin açılması kararını verdi.
Parkların, bahçelerin, sahillerin yasak olduğu bu ülkede Alışveriş Merkezleri açık. Büyükşehirlerdeki AVM’lerin ayda ortalama bir milyon ziyaretçisi var. Ziyaretçi sayısında büyük bir azalma olacak. Yapılan uyarıların birçoğu ziyaretçilere yönelik. Peki, AVM emekçileri ne yapacak?
AVM kararı Cumhurbaşkanının pandemi krizini yönetme konusunda temel aldığı göstergelerin bundan sonra ne olacağı konusunda önemli ipuçları veriyor. Sermaye lobisi mi yoksa bilim kurulu mu bu süreci yönetecek? AVM kararına bakılırsa, sermaye lobisi yönetecek…
Peki, sırada ne var?
Turizm Bakanı geçtiğimiz günlerde mayıs sonu itibariyle iç turizmin canlanacağını söyledi. İç turizmin canlanacağına, seyahatin serbestleşeceğine, denize girilebileceğine, tatile gidilebileceğine dair hiçbir sağlıkçının öngörüsü yok ortada ancak tur şirketleri ve oteller zinciri olan Turizm Bakanının, böyle bir öngörüsü var! Turizm konusunda da AVM’lerde izlenen yol izleniyor.
Turizme ilişkin olarak da bir Sertifikasyon Kurulu oluşturuldu. Sertifikasyon Kurulu, otellerin yeni konaklama şartlarını belirleyecek. "Her şey dahil" sistemine şimdilik ara verilecek gibi görünüyor. Butik modeller üzerinden bir çalışma söz konusu. Sertifikasyon Kurulu son aşamada şezlongların aralarına sosyal mesafe konulması gibi kurallar üzerinde uğraşıyordu. Şezlong mesafesiyle yönetilen bir pandemi süreci kulağa komik geliyor ama gerçek. Tek başına "lobi" olarak Kabine’de söz sahibi olan Turizm Bakanı Mehmet Ersoy’un öngörülerine de muhtemelen sağlıkçılar katılmıyor ama tüm düzen tam olarak buna göre kuruluyor. Üniversiteye giriş sınavının erkene alınmasındaki kararın altında da tam olarak bu yatıyor.
Sağlık Bakanı’nın deyimiyle kontrollü sosyal hayatı kim yönetecek? Sermaye lobileri mi Bilim Kurulu mu?
İlk esneme paketine göre bu süreç sosyal mesafeli şezlonglarla pandemi sürecini yönetebileceğini öngören lobilere teslim edilmiş görünüyor.
Herkese geçmiş olsun!