22 kasım günü Vladimir Putin Soçi kentinde savunma bakanlığı ve savunma-sanayisi temsilcileriyle bir toplantı yaptı. Toplantıda Putin, Rusya’daki tüm üreticilerinin, askeri üretime ağırlık vermeye hazır olmaları gerektiğini vurguladı. Devlet Başkanı'nın Rusya ekonomisinin daha da mobilize olması için ekstra tedbirler alınması konusundaki talebini çoğu üretici sivil üretimden "askeri üretime" geçiş sinyali olarak algıladı.
Devlet Başkanı'nın bu çağrısının kimin için olduğu pek te anlaşılmamakta çünkü zaten mobilize planlarına dahil edilen şirketlerin hepsi ne zaman neyi üretmeleri gerektiğini bilmektedirler.
Rusya Başkanı'nın katılımıyla yapılan askeri toplantı "Batı-2017" stratejik tatbikatı çerçevesinde düzenlendi ve birçok konuyla beraber sivil şirketlerin savaş koşularında çalışabilme özelikleri de kontrol edildi. Bu tatbikat sonuçları iktidarı tatmin etmemiş olabilir ve büyük ihtimale bu toplantının kapalı kısmında tartışıldı. Mesela geçen sene yapılan tatbikatın sonucunda V. Putin konuşmasında "Birçok eksiklik var ve bu eksiklikler askeri ihtiyaçların yeterince üretilmesinde ve zamanında ulaştırılmasında etkide bulunabilir" dedi. Ama Devlet Başkanı'nın bu seferki sözleri daha yumuşaktı.
V. Putin konuşmasında "Ülke ekonomisinin gerektiğinde çabucak savunma sanayi üretimine geçebilme imkanı Rusya’nın askeri boyutunda güvenlikli olduğu anlamına gelmektedir. Tabi ki kibrit ve tuz gibi büyük üretim sınıfına girmeyen malların alımı gerekmemektedir ama dikkatli olmak lazım çünkü ülke her an 'her şey cephe için!' modeline geçebilir" dedi.
Rusya’yı iki gelişme yolu beklemekte. Birincisi, Avrupa tarzı evrimsel reformlarla. İkincisi, mobilize olma yöntemiyle. Bu durum da "her tarafımız düşmanla çevirili ve bizden topraklarımızın bir parçasını almak istiyorlar" diye açıklanmakta... Bu bir savaş durumu değil ama kuşatılmışlık durumu olduğu söylenebilir
Böyle bir pozisyon iktidar için çok uygundur çünkü bu şartlarda kimse insan hakları ve anayasal haklar gibi konulardan söz edemez. Her şey maksimum derecede kolaylaştırılmış olacak. İktidar daha da sert olmaya çalışıyor. Başarının kriterleri değişecek. Eğer amaç ekonominin büyümesi ve insanların refah seviyesinin yükselmesi ise... Mobilize olmuş ekonomi şartlarında başka başarı kriterleri oluşturulacak. En önemli kriterin yerini ülkenin savunmasının güçlenmesi alacak ki bu kriterin de kesinlikle ekonominin büyümesine faydası olmayacak.
Soru şu ki Putin niye bunu söylemeye ihtiyaç duydu? Bunun Rusyalılar ve Rusya iş dünyası için değil yabancı ülkelere yönelik bir mesaj olduğu fikri yayngın bir fikir. Bu açıklamanın hedefinde ABD’ye baskı yatıyor. Bu mesajla "Rusya’yı rahat bırakın, yoksa bu ülke daha kötü şeylere de hazırdır" denilmek isteniyor. Büyük ihtimale Putin bu açıklamayı ABD’nin muhtemel yeni yaptırımlarına ya da farklı uygulamalarına karşı yaptı. Bu konuda enformasyon almış olması muhtemel.
Rusya, kendilerine karşı olan ülkelerin ve onların elitlerinin kontrolü kaybetmesi durumuna hazır olduğu mesajını veriyor. Bu durumda askeri şantajın askeri çatışmaya dönüşme riski yüksek. Bu siyasi açıklama dünya başkentlerindeki çatışma yanlılarını uyarmak ve ortaya çıkabilecek sonuçlara dikkat çekmek için yapılmış. Bu sadece ABD elitleri için değil ayni zamanda onların Avrupalı ortakları için de yapılmış bir uyarı.
Tabii ki Kremlin'in tüm ülkeyi bir askeri üsse dönüştürme gibi bir niyeti bulunmamakta. ABD ve Avrupa ülkeleri ne kadar suni bir biçimde üçüncü dünya savaşını dilendirmeye çalışsa da bu gerçeği yansıtmamakta.
Belli olan husus şudur ki Moskova sanayiyi Sovyet dönemdeki gibi döndürmek istiyor ki o dönem en önemli olan savunma sanayisi idi.
Bu açıklama ayni zamanda yeni seçim dönemine denk geldi ki şu ana kadar bu konuda Putin sessizliğini koruyor. "Kuşatılmışlık hali" stratejisini seçmenin beğenmeyeceği açık, bundan dolayı olsa gerek Putin geleceğe ilişkin tezlerinde bu konuya değinmemekte.
Tabii ki önemli olan sözler değil pratik. Putin’in baharda seçim arifesinde mobilizasyön çağrısı yapacağına inanmıyorum ki bu, militarizm tarzı toplumsal hayata geçme anlamına gelecek. Ama yine de Rusya’da her şeyin mümkün olduğunu biliyoruz.
