Rahmetli Süleyman Demirel’in sözüdür: "Bütçe hakkı demokrasinin en muhteşem kurumudur".
Bütçe kanunu TBMM’ye sunuldu ve her zaman olduğu gibi beraberinde de, bu kez bir, iki gün gecikme ile Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü sitesine Bütçe Gerekçesini koydu.
Bütçe çok karmaşık bir belge, profesyonelleri dahi işin içinden zor çıkıyorlar, bu nedenden o seneye (2019) ilişkin temel bütçe büyüklükleri daha sistematik ve daha kolay anlaşılabilir bir biçimde bütçe gerekçesi adı verilen bir kitapla milletvekillerine, kamuoyuna sunuluyor, bu da çok iyi bir şey.
Bir devlet maliye ve Sayıştay geleneklerini yitirmez ise kanımca bir nedenden (?) ne kadar irtifa kaybederse kaybetsin kendini toparlaması daha kolay olur fikrindeyim.
Bizde yaşanan büyük devlet irtifa kaybında nispi anlamda maliye daha az irtifa kaybedenler arasında galiba ama maalesef Sayıştay için aynı şeyi söylemek mümkün değil, devletin bu çok önemli kurumu, Sayıştay, kamusal denetim etkinliğini büyük ölçüde yitirmiş gibi görünüyor.
Önümüzdeki haftalar TBMM’de 2019 bütçe süreci, bu nedenle bendeniz de Allah’ın izniyle bu köşede bütçeye ilişkin yazılar yayınlarım.
Bugün ise, bütçe gerekçesini karıştırır iken karşıma çıkan biraz daha magazinsel bir konuyu gündeme getirmek istiyorum.
Bütçe gerekçesinin son sayfalarında kamu kurum ve kuruluşlarının üzerinde bulundurdukları lojman ve sosyal tesisler, araba ve telefon, faks, vs. sayıları bulunuyor.
Merkezi bütçeli kuruluşlara bakarken ilk gözüme, kötü bir niyetim olamaz, listenin başında olduğu için muhtemelen, Cumhurbaşkanlığı kurumu çarptı.
Bugün bu sayılara Bütçe Gerekçesi içinden ulaşabiliyorsak bunu da bir nimet olarak bilelim, belki yarın, bu sayılar da milli güvenlik, itibar falan gibi gerekçelerle kamuoyunun bilgisinden kaçırılabilir, bu kadar saydamlıktan da mutlu olalım.
Cumhurbaşkanlığının 2019 bütçe ödeneği 2.818 milyar Türk lirası; Cumhurbaşkanlığı ödeneğinin 2019’da 2018’e oranla artış oranı yüzde 28.9, kamuda tasarruf tartışılırken bu artışın gerekçeleri bir demokraside mutlaka vatandaşla, vergi mükellefi ile gerekçeleriyle paylaşılmalı kanısındayım, mesele kanıdan da öte bir demokrasi mecburiyeti.
Cumhurbaşkanlığı bütçe ödeneğinin 278 milyon lirası personel ödemeleri, 1.15 milyar lirası ise mal ve hizmet alımları için.
Cumhurbaşkanlığında 479’u kadrolu, 787’si sözleşmeli görevli var, toplam çalışan sayısı da 2374, bu sayı ile kadrolu ve sözleşmeli çalışanların toplamı arasındaki fark işçi statüsünde çalışanları veriyor.
Cumhurbaşkanlığına bağlı 349 lojman gözüküyor, 479’u kadrolu, 787’si sözleşmeli görevli çalıştıran bir kurum için lojman sayısı çok abartılı gibi durmuyor.
Cumhurbaşkanlığının kullanımında tam 255 araba gözüküyor, bu sayı bana çok abartılı geliyor.
Merak ediyorum, sonra bakacağım, mesela Fransa Cumhurbaşkanlığının, ABD Beyaz Saray’ın kullanımında kaç araba var, malum bu ülkeler bizden daha fakir (?) değiller.
Üstelik, çok iyi hatırlıyoruz, sene 2002, AKP iktidara gelirken bu araba saltanatı meselesine bir neşter atacaklarını söyleyerek iktidara gelmişler idi.
Bu sayıların kanımca en ilginci telefon sayıları.
Cumhurbaşkanlığının kullanımında tam 4137 telefon var, bunların 3783’ü santrala bağlı numaralar, 37’si müstakil direkt numaralar, 317 adet de cep telefonu mevcut.
Bu arada MİT’in üzerinde kayıtlı telefon sayısını gerekçede göremiyoruz, daha doğrusu sıfır gözüküyor, muhtemelen güvenlik nedeni ile konmamış, numaraların gizlenmesi doğrudur mutlaka ama telefon sayısının güvenlik ile ne ilişkisi var, tam anlayamadım doğrusu.
600 milletvekilinin ve bir o kadar da milletvekili sekreterinin çalıştığı TBMM’de toplam telefon sayısı 4870, cep telefonu sayısı ise sıfır.
Bu telefon sayısı ilginç doğrusu çünkü toplam 479 kadrolu, 787 sözleşmeli çalışanın olduğu bir kurumda, Cumhurbaşkanlığının toplam 4137 numarası, büyük bölümü santrala da bağlı olsa, ne içindir anlamakta yine zorlanıyorum.
Bu bütçe yazısı (?) pek öyle analitik bir bütçe analizi olmadı, biraz bütçe magazinine kaçtık ama bu kamusal bilgi çöl ikliminde bu kadar saydamlık bile çok hoşuma gittiğinden bu konuyu ele aldım bugün.
Söylememiştin demeyin, bu tür konuları önümüzdeki senelerde bütçelerde, gerekçelerinde göremeyebilirsiniz, toplam ödeme miktarları verilir ve geçilebilir.
