Kremlin'in Suriye savaşında ekonomik çıkarlar peşinde olduğunu ve bunun petrol ve gazla ilgili olduğunu kastetmek bölgedeki durumdan haberdar olmamaktır. Bu savaş Rusya için maceracı bir savaştır ve anlamsızdır.
Birçok devlet memuru Rusya’nın Suriye çatışmasına dahil olmasını maddi çıkarlarla izah ediyor. Bunlardan biri Rus şirketlerinin Suriye petrol ve gaz kaynaklarını ele geçirmek ve buna karşılık ise Esad ve Suriye rejimini ayakta tutmak olarak değerlendirilmesi.
Tabii bir de Rus ordusunun burada "Gazprom" şirketinin çıkarlarını savunmak iddiası var. Bu iddialardan biri de Rusya tekeli bu şirketin Avrupa pazarındaki rekabetten korkuyor ve Suriye’deki savaş İran ve Katar'ın Akdeniz üzeri gaz hattını çekmesine engel oluyor biçimindedir.
Tabii her iki iddia da tutarsızdır. Suriye’deki kaynaklar şimdiye kadar sadece kâğıt üzerinde var ve bundan önce de sadece iç pazarı doyurabiliyordu. Savaş başladıktan sonra ise birçok petrol ve gaz işletmesi harabeye döndü, ancak bir kısmı çalışabiliyor durumdaydı ve onalar da şimdiye kadar IŞİD'in elindeydi.
Uzmanlar Suriye’nin petrol ve gaz sanayisini ayağa kaldırabilmesi için en az 50 milyar dolara ihtiyacı olduğunu iddia ediyorlar. Eğer Orta Doğu’da petrolün ne kadar ucuz olduğunu göz önünde bulundurursak o zaman Suriye’nin bu kalkınma için yatırımcı bulmasının ne kadar zor olduğunu anlarız. Şu an piyasa petrolle dolu, fiyatlar çok düşük ve bundan dolayı da bu sahaya yatırım elverişli değil.
Bundan dolayı da Rusya şirketlerinin Suriye petrol ve gazına yatırım yapması gibi bir iddia sadece propaganda amaçlıdır. Tüm bunları göz önünde bulundurursak o zaman Rusya’nın Suriye’deki ekonomik çıkarlarından söz etmek biraz saçma olur.
Birincisi, Avrupa gaz pazarı yeterince doymuş ve çok farklı kaynakları var. Bunlardan en güçlü olan Gazprom'un borularıdır ki gücü Rusya’yı da, Norveç’i de, Cezayir'i de, Lübnan’ı da aşıyor.
Yani şu anda Avrupa’da gaz talebi çok sınırlı ve var olan talep de şu anda rahat karşılanıyor. Buna bir de Hazar bölgesinin gazını de ekleyebiliriz.
İkincisi, gaz boruları için milyarlarca dolar harcayarak ve bu zayıf bölgede karşılığını alabilmeyi düşünmek yerine deniz yoluyla sıkıştırılmış gaz talebi olan ve fiyatları yüksek olan dünyanın herhangi bir yerine aktarmak daha çok kârlı olacak. Bu tür gaz hatların projeleri zaten yok ve hiçbir zaman da olmadı ve bu boru hatlarını oluşturmaya ilişkin "işbirliği anlaşmaları" sadece propaganda amaçlı kurnazlıktan ibarettir.
Rus askerî varlığı Suriye’de üçüncü yılını doldurmuşken bunun gerçekçi bir izaha ihtiyacı var.
Moskova, Esad rejimine destek için "geniş çaplı uluslararası koalisyon" oluşturacağını açıkladığı zaman, bu rejim kendi halkına karşı katliamlar yapıyordu, buna Rusya’yla beraber İran ve Lübnan’dan Müslüman hareketler destek oldu. Diğer yandan IŞİD'e karşı gerçekten de geniş çaplı koalisyon kurulmuştu.
Yani Rusya’nın Suriye’de sadece petrol değil genel olarak herhangi ekonomik çıkarları yok. Orada askerî çıkarlarından da pek söz edilemez, NATO istediği zaman çok çabuk bu askerî varlığı yok edebilir. Rusya yönetiminin Suriye savaşına karışmasının ana amacı ise Moskova’nın uluslararası sorunların çözümünde kendini bir güç olarak gösterme çabasıdır. Tabii ki bu da daha çok iç politikaya yarıyor ki böylelikle sadece dış düşmana karşı birleşme propagandası değil aynı zamanda ülkenin büyük otoritesi olduğunu göstermiş oluyor.
Bu üç yılık, uzak bir ülkedeki savaşın ana nedeni siyasi propagandadır ve temelinde herhangi bir fayda yok. Rusya’nın otoritesini ise hiç de büyütmüyor.
Bu operasyonun sonucu ise insan kaybı ve zaten iyice zayıflayan ulusal ekonomiye daha büyük maddi zarar veriyor.
