Özel davetle yapılan 695 milyonluk ihale 439 gün saklandı, yine tanıdık bir isme gitti
Bir dev ihale daha AKP döneminin gözde müteahhitlerinden Kolin İnşaat'a verildi. "İkinci Abdülhamit'in rüya projesi" olarak duyurulan, Türkiye'nin üçüncü büyük limanı olacak Filyos Limanı'nda ikinci dev ihalenin sonuç ilanı yayınlandı.
"Filyos Limanı Rıhtım ve Geri Saha İnşaatı" başlıklı ihale, Ulaştırma Bakanlığı tarafından 20 Kasım 2019'da gerçekleştirildi. İhale için, kamu yararına rekabete imkan sağlayan "açık" usül yerine, kanunun deprem ve afetler gibi önceden bilinemeyecek olağanüstü haller için öngördüğü "21-b pazarlık" usulü tercih edildi.
Sözcü gazetesinde yer alan habere göre, ihale, pazarlık usulünün sağladığı kolaylıklarla, duyurusu yapılmadan istenilen şirketler özel olarak davet edilerek gizli kapaklı gerçekleştirildi.
Sözleşmesi ihaleden 14 gün sonra 4 Aralık 2019'da imzalanmasına ve 6 Aralık 2019'da yer teslimi yapılmasına rağmen, ihale sonucu tam 439 gün kamuoyundan gizlendi. İhale sonuç ilanı kamuoyuna 1 Şubat 2021 günü açıklandı.
Türkiye’nin ilk yerli sondaj gemisi Fatih’in keşfettiği 405 milyar metreküplük doğalgaz rezervinin Filyos Limanı'ndan karaya çıkarılması planlanıyor.
İLK İHALE 2014 YILINDA GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİ
Yaklaşık bedeli 823,3 milyon lira hesaplanan ihale 695;4 milyon liraya kamuoyunun yakından tanıdığı, AKP döneminde aldığı büyük kamu ihaleleriyle dikkat çeken Kolin İnşaat'a verildi.
Sözleşmeye göre inşaatın önümüzdeki 19 Mayıs'ta tamamlanması gerekiyor.
Filyos Limanı için ilk ihale 19 Mart 2014 günü yapılmıştı. Yine Ulaştırma Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen ihale rekabete imkan veren "açık" usulle gerçekleşmiş ve 537,8 milyon liraya Şenbay ve Özgün İnşaat ortaklığı kazanmıştı. 1 Temmuz 2016'da imzalanan sözleşmeye göre liman inşaatının 19 Temmuz 2016'da başlaması ve 19 Mayıs 2020'de tamamlanması öngörülmüştü.
2018'DE TEKLİF BEDELİ 537,8 MİLYON TL, FİZİKİ GERÇEKLEŞME YÜZDE 67.15
Filyos Limanı projesiyle ilgili çok sınırlı bilgi kamuoyuyla paylaşılıyor. Dönemin Ulaştırma Bakanı Cahit Turhan, CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş'ın soru önergesine 10 Aralık 2018'de verdiği cevapta, İnşaatın tamamlanma oranının yüzde 67,15 olduğunu ve toplam 484 milyon lira hakediş ödendiğini açıklamıştı.
2020’DE PROJE BEDELİ 1,8 MİLYAR TL, FİZİKİ GERÇEKLEŞME YÜZDE 67
Daha sonra şimdiki Bakan Adil Karaosmanoğlu, yine Zonguldak Vekili Ünal Demirtaş'ın sorusu üzerine 30 Haziran 2020 tarihinde verdiği cevapta şöyle dedi:
"Proje bedeli 1 milyar 889 milyon 988 bin 747 TL olan Filyos Limanı Projesi'nde inşaat çalışmaları devam etmekte olup fiziki gerçekleşme oranı yüzde 67'dir. Salgına rağmen 2020 sonunda tamamlanması öngörülmektedir."
İKİ BAKANIN AÇIKLAMALARI ARASINDAKİ FARK
İki bakanın iki yıl arayla verdiği rakamlar arasındaki fark oldukça dikkat çekici ancak neden kaynaklandığı kamuoyu tarafından bilinmiyor. Eski Bakan Cahit Turhan 2018 yılında yüzde 67.15 fiziki gerçekleşme ve 484 milyon lira hakediş açıklaması yaparken, son bakan Adil Karaismailoğlu tam iki yıl sonra yüzde 67 fiziki gerçekleşme ve 1.8 milyar lira proje bedeli açıklıyor.
İKİNCİ İHALENİN ÇERÇEVESİ BİLİNMİYOR
İkinci ihale, Kamu İhale Kanunu’nın 21-b maddesine göre pazarlık usulüyle kamuoyuna duyurulmadan yapıldığı için teknik detaylar da açıklanmıyor.
Projeyi yakından takip eden CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, hiçbir makamdan liman inşaatının detaylarıyla ilgili sorularına kapsamlı yanıt alamadığını bu nedenle ikinci ihalenin çerçevesinin ne olduğunun kamuoyu tarafından bilinmediğini kaydetti.
ʻCumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 4 Mart 2019 günü yaptığı konuşmada Filyos Limanı projesini şöyle anlatmıştı:
"Filyos Liman projesiyle Batı Karadeniz'de kuzey-güney aksında kombine taşımacılık hizmeti verilecek liman kompleksi hayata geçirilecek. Burası, Zonguldak'la birlikte Karabük ve Bartın başta olmak üzere, tüm Karadeniz'in ana ihracat merkezi olacaktır. Karadeniz'in çıkış kapısı olacak Filyos Limanı, hem Marmara limanlarının ve Boğazların yükünü hafifletecek hem de Orta Asya ve Karadeniz kaynaklı dış ticaretin demiryolu ağımız üzerinden Güney'e ve Ortadoğu'ya ulaşmasını sağlayacaktır. Bu önemli limanın altyapı inşaatını seneye tamamlıyoruz. Üst yapı inşasına da 2021 yılında başlayacağımız Filyos Limanı'nı, inşallah 2023 yılına yetiştirerek hizmete sunacağız."
