Diyarbakır Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri başladı
Diyarbakır Sanat Merkezi ve Lîs Yayınlarının ortaklaşa düzenlediği Diyarbakır Karşılaştırmalı Edebiyat Günlerinin 2’incisi DTSO Konferans Salonunda başladı. Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri’nin ilk konukları Ermenistan’da 1930 yılından itibaren günümüze kadar yayın hayatını sürdüren en uzun soluklu Kürtçe gazete Rya Taze’nin yazarı Mirzayê Cemal ile Diyarbakır asıllı yazar Mıgırdıç Margosyan oldu. Edebiyat Günlerinin onur konuğu olarak belirlenen Kürt edebiyatçı Berken Bereh’in açılışa yetişmediği açıklandı.
‘KÜRT EDEBİYATININ GELİŞMESİ İÇİN BAŞLANGIÇ’
Program, Lîs Yayınları’ndan Lal Laleş ile Diyarbakır Sanat Merkezi Program Koordinatörü Öykü Gökçe Yaşa’nın açış konuşmalarıyla başladı. Lis Yayınları Sahibi Lal Laleş, Diyarbakır’da 5 yılın ardından edebiyat günlerinin tekrardan düzenlenmesinden mutluluk duyduklarını belirterek, bu tür etkinliklerin edebiyat alanı ve Diyarbakır için çok önemli olduğunu söyledi. Birçok kurumun kendilerine destekte bulunduğunu ifade eden Laleş, bu tür edebiyat günlerinin Kürt edebiyatının gelişmesi için başlangıç olacağını belirtti.
MARGOSYAN: ANADİLİMİZİ ÖĞRENMEK İÇİN GİTTİK
Programda konuşan Yazar Mıgırdiç Margosyan ise, şunları söyledi: "Bu akşam ben, konuşmaktan ziyade bir hemşerim mi diyeyim, aynı dili konuştuğum bir dostum mu diyeyim, onunla bir sohbet mi diyeyim, artık ne yapacaksak yapalım. Dün beraber olduğumuz arkadaşlara dedim ki, şimdiye kadar hepiniz biz anadilimizi öğrenmeyelim diye çok uğraştınız. Bakın ben gittim geldim ana dilimi öğrendim. Şimdi ne tuhaf bir şey, sizin Kürt dediğiniz bir vatandaşınız gitmiş, Ermenice öğrenmiş. Dünya ne kadar küçük, biz buradan kovulduk gittik, biletimiz İstanbul’a kesildi. Anadilimizi öğrenmek için gittik. Ve bir başka Kürt, anadilinde değil de Ermenice konuşarak daha iyi anlaşacağımızı gördük. Tuhaf bir dünyada yaşıyoruz aslında. Şu insan beyni, zaman zaman örümcek tutmuş insan beyni, bir çözüm bulsa birbirimizi çok iyi anlayacağız. Çok daha rahat konuşabileceğiz. Çünkü hangi dilde olursa olsun önemli olan iletişimdir. Eğer siz bir dilde bir iletişim kurmak istiyorsanız evvela o dili çözmeniz lazım. Başka türlü mümkün değil, aksi halde sadece konuşursunuz."
DESTEK VEREN KURULUŞLAR
Karşılaştırmalı Edebiyat Günlerine, Aras Yayıncılık, Diyarbakır Okuma Kulübü, Ayrıntı Yayınları, İstos Yayınları, Ewro Dergisi, Dilop Dergisi, Hîva Yayınevi, Morî Yayınevi, KurdîLit, Amed Şehir Tiyatrosu ile işbirliği içinde ve Hrant Dink Vakfı, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası, TMMOB Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi, Eğitim Sen 1 No’lu Şube, Kastal Cafe, Batman Tov Sanat Evi ve Mardin Leylan Cafe Kitap da katkı sunuyor.
Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri’nin açılışında, Mirazê Cemal’le Rya Teze gazetesi üzerine gerçekleştirilen bir kısa belgesel gösterimi yapıldı.
EDEBİYAT GÜNLERİNİN PROGRAMI
21 Ekim’e kadar devam edecek olan Karşılaştırmalı Edebiyat Günlerinin programı şöyle:
* 13 EKİM 2018
3.00 – 14.00 / Mimarlar Odası/ Çocuklar, Gençler ve Edebiyat / Mine Soysal
14.30 – 16.00 Ermenice Edebiyatı Görmek / Sevan Değirmenciyan, Mehmet Fatih Uslu/ Moderatör: Rober Koptaş
17.00 – 18.30/ Zaman, Mekân, Margosyan (Kurmancî ve Türkçe)/ Gürsel Korat, Şeyhmus Közgün, Mehmet Çakmak/ Moderatör: Şeyhmus Diken
19.00 – 21.00 / Margosyan için Söylüyoruz / Yer: Kastal Cafe/ Mıgırdiç Margosyan, Udi Yervant, Şeyhmus Diken, Birsen İnal, Adnan Gerger
* 14 EKİM 2018
13.00 – 14.00/ Yer: Mimarlar Odası/ Kürt Edebiyatının Anatomisi (Kürtçe/Kurmancî) / Clemencé Shalbert Yücel
14:30 – 16:00/ Divanlar Arası: Doğu Edebiyatı’nda Melayê Cizîrî ve Hafız Şîrazî ( Kurmancî ve Türkçe) / Mehmet Kanar, İlhami Sidar, Zahir Ertekin, Emirhan Oğuz / Moderatör: İlbay Kahraman
17.00 – 18.30/ Gün Batımı ve Edebiyat (Kurmancî ve Türkçe) / Ayşegül Devecioğlu, Ömer Türkeş, Adnan Gerger / Moderatör: Lal Laleş
* 15 EKİM 2018
18.00-19.30/ Eğitim Sen 1 no’lu Şube/ Kürtçe Çocuk Edebiyatı: Deneyimler ve İmkânlar (Kurmancî) / Mem Bawer, Ulku Bîngol, Feridun Birgül
* 16 EKİM 2018
18.00-19.30/ Yer: Eğitim Sen 1 no’lu Şube/ Kürt ve Türk Öykü ve Romanında Emek Teması (Kurmancî ve Türkçe) / Îsmaîl Dîndar, Tahir Şilkan/ Moderatör: Reşo Ronahî
* 17 EKİM 2018
18.00/ Yer: Eğitim-Sen 1 no’lu Şube/ Edebiyat, Sinema ve Sürgün / Abdullah Aren Çelîk, Esad Şanli/ Moderatör: Murad Aygun
19.00/ Kırmancca (Zazaca) Akademik Çalışmalar (Kırmancki)/ Bîlal Zîlan, Veysel Yildizhan/ Moderatör: Abdullah Aren Çelîk
* 20 EKİM 2018
13.00 – 14.00/ Yer: Mimarlar Odası/ Berken Bereh Şiirini Çevirmek (Kurmancî ve Türkçe)/ Samî Hêzil, KurdîLit Çeviri Atölyesi
14.30 – 16.00/ Edebiyatta Toplumsal Cinsiyet (Kurmancî ve Türkçe)/ Melek Özlem Sezer, Fexrîya Adsay
17:00 – 18:00/ Amed Şehir Tiyatrosu/ Şiir: Bir Adalet Çağrısı/ Gonca Özmen
19.00/ Amed Şehir Tiyatrosu/ Tartuffe/ Oyundan sonra ekiple "Tartuffe’u Kürtçe Yorumlamak" başlıklı bir söyleşi gerçekleştirilecektir.
* 21 EKİM 2018
14.00 – 15.00/ Yer: Mimarlar Odası / Rumca Bavula Sığar Mı? / Foti Benlisoy
15.30 – 17.00/ Edebiyatın Adaleti (Kurmancî ve Türkçe)/ Necmiye Alpay, Gonca Özmen, Murat Özyaşar, Dilawer Zeraq
18.00 / Kapanış Konuşması / Berken Bereh
* Ayşegül Devecioğlu’yla Roman Atölyesi
Bir görüntüden hikâye yaratmak, anlatının kalbini bulmak, hayal gücü ile emeği birlikte işe koşmak ve yazmaktan keyif almak üzerine bir atölye.
* Melek Özlem Sezer’le Öykü Atölyesi (11 EKİM 2018, 18:00-21:00 - 13-14 EKİM 2018, 10:00-13:00)
Bu atölye, neden ve ne için anlatacağını seçmek, yazma motivasyonlarını analiz etmek, doğru anlatıyı belirlemek, eleştirinin işlevi üzerine düşünmek gibi konular üzerinden ilerliyor. Atölye kapsamında, içerik analizi çalışması, öykünün geliştirilmesine yönelik teknikler ve kısa öykü alıştırmaları gibi pratik çalışmalar yapılması planlanıyor.
10.00-13.00 / KurdîLit Çeviri Atölyesi (19-21 EKİM 2018)
Batman ve Mardin etkinlikleri
* Batman Etkinliği/15 Ekim 2018 / Saat: 18.30/ Yer: Tov Sanatevi Melayê Cizîrî’nin Divanı/ Moderatör: İlbay Kahraman/ Katılımcılar: Îlhamî Sîdar, Emirhan Oğuz
* Mardin Etkinliği/ 16 Ekim 2018/ Saat: 18.00/ Melayê Cizîrî’nin Divanı/ Moderatör: İlbay Kahraman/ Katılımcılar: Îlhamî Sîdar, Emirhan Oğuz, Deham Ebdulfettah/ Yer: Leylan Cafe Kitap
