Mehmet Ali Alabora, 'Memleketimden İnsan Manzaraları' ile Avrupa turnesinde
Süheyla KAPLAN
ARTI GERÇEK- Gezi Parkı eylemleri nedeniyle hedef gösterilmesinin ardından 2013 yılında Türkiye’yi terk etmek zorunda kalan oyuncu ve yönetmen Mehmet Ali Alabora, 6 yıl sonra ilk kez Türkçe bir oyunla Avrupa turnesinde sahne alacak.
Yapımı Be Aware tarafından gerçekleştirilen, Philip Mackenzie’nin sahneye koyduğu tek kişilik oyun, Nazım Hikmet’in Memleketimden İnsan Manzaraları isimli 5 kitaplık epik şiirinin ilk kitabından oluşuyor. Oyun, 2020 Şubat ayından itibaren Avrupa’da ve dünyanın farklı yerlerinde turne yapacak.
1941 yılında İstanbul’da, Haydarpaşa Garı’nda başlayan eser, İstanbul’dan Eskişehir’e giden treni takip ederek, memleketin insan manzaralarını gözlerimizin önüne bir filmin sahneleri gibi taşır.
Yönetmen Philip Mackenzie, düz yazı, şiir ve senaryo tekniklerini iç içe kullanan Nazım Hikmet’in metnini sahneye göstermeci bir biçimde aktarmak istemediğini, ses ve ışığı kullanarak, Nazım’ın dizeleri ile Memet Ali Alabora’nın sesini sahnede buluşturup, yeni bir dünya yaratmak istediğini söylüyor.
Oyun, adı da Nazım’dan esinlenerek koyulmuş olan Memet Ali Alabora’nın, Nazım Hikmet ve şiirleriyle yaşamının her döneminde kurduğu ilişkinin; düşünsel, duygusal ve kültürel kesişmelerin bir sonucu olarak ortaya çıktı. "Nazım’ın şiiri ile arama mesafe koyarak ona nesnel bakmam imkânsız" diyen Alabora, bunun için yönetmen olarak Mackenzie’nin nesnelliğine ihtiyaç duyduğunu belirtiyor.
Mackenzie, Nazım Hikmet’in sadeliği, berraklığı, ritmik tutumluluğu ve düz yazı, şiir, tiyatro ve sinema tekniklerini iç içe ustalıkla kullanışından çok etkilendiğini belirtiyor. O kadar ki kitabı okuduğu sırada yaratıcı yazarlık yüksek lisans tezini yazdığı için ve çok etkilendiğinden, okumayı bırakmak zorunda kaldığını aktarıyor.
Mackenzie, Alabora’nın kişisel yolculuğunu ve onun şairin yargılamalar, cezaevi, sürgün ve davalarla geçmiş ömrüyle kurduğu siyasal, tarihsel, kültürel bağları, bir bütün olarak duygusal bir paydaşlığa yerleştirerek tek kişilik bir oyuna dönüştürüyor.
Bir yol hikâyesi olan oyun yapımında da birçok yol hikâyesine tanıklık ediyor. Yapımda yer alan herkesin ayrı ayrı hikâyelerinin yanında, sürekli turne yaparak yollarda olmak için tasarlanan oyun, Türkiye’nin dört bir yanından Avrupa ve dünyaya siyasi ve ekonomik nedenlerle göç etmiş insanları ‘sürgün’de bir araya getiriyor. 1941’in insan manzaralarını anlatırken, bugün memleketlerinden uzak kalmış insan manzaralarına tanıklık ediyor.
Avrupa Türkiyeli İşçiler Konfederasyonu (ATİK) tarafından organize edilen Memleketimden İnsan Manzaraları (Birinci Kitap) adlı oyunun yönetmeni Philip Mackenzie.
Oynayan: Mehmet Ali Alabora
Yapımcı: Akın Olgun
Işık Tasarımı: Andy Hamer
Ses Tasarımı: Murat Çelikkol
Poster Tasarımı: ME Design
Yapım Sorumlusu: Cihan Yılmaz
