Metin Yeğin
Bolivya değişmiş biraz
Bolivya biraz değişmişti. Bir buçuk dolara kaldığım otel kapanmıştı mesela, pandemi sırasında. İki kişilik odaydı ve yan yatakta biri yatıyordu bazen. Temizdi ama büyük kalın bir hortumla yıkıyorlardı ortak tuvaletleri. Teleferik yapılmıştı, Evo yaptı dedi taksi şoförü. El Alto’dan sallanıyordu teleferik peş peşe. İsyan sırasında dalga dalga iniyordu, eski madenciler, mahalleliler, ceplerin dinamit lokumları, yarısından kesilmiş, kısa fünyeli. Hatta yeni bir meclis binası yapılmıştı, yine Evo yapmış, taksici söyledi. Duvarında Meclis başkanlarının fotoğrafları vardı, 2004’e kadar hepsi beyaz, havalı havalı ve kravatlı adamlar.
Bir yerli-İndian milletvekili ile yemek yedikten sonra birlikte gelmiştik meclise. Yok öyle meclis lokantası yoktu, galiba. Pazarda küçük küçük mutfakların olduğu bir yerde, altın dişli bir kadının yaptığı yemekleri yedik. Bütün küçük dükkanların sahipleri kadındı. Aşçıları, işçileri ve her şeyleri. Erkeklere kaptırmamak için altın diş yaptırdım dedi biri. İri yarı bir kadındı. Bunu söylerken kepçeyi gösterdi. Büyük bir kepçeydi, bence. Kimse itiraz edemezdi. Gülümsüyordu o sırada, dört altın dişi vardı. Hepsi günde 1 saat çalışmaktan yapılmış, tonlarca pişirilmiş et ve patates, her çeşit, üç bin çeşit patates vardı Bolivya’da….
Aslında komik bir şey değil mi kravat? En az yüzde 80’i yerli olan bir ülkede beyazların parlamentoda çoğunluk olması ve yüz yıldan fazla sadece onların başkan olması da komik değil mi? Zaten başkanlık denen şey salakça. Kravat gibi, boğazımızın üstünde koca bir düğüm, modaya uygun kalın ya da ince ve belki bağlamayı bilmediğim için bana çok komik geliyor ve bu kadar ahmak mıyız, kendimize ilişkin bütün kararları başkasına ve hele hele başkana bırakıyoruz?
Saraylar filan her şey bizim bu ahmaklığımız üstüne kurulu değil mi?
Değişmiş Bolivya, en azından havada şenlikli dinamit lokumları uçuşmuyor barikattan meydana. Meclis binasından, doğal gazın satılması kararı çıktığında, bu kararı alıp, esas başkente, Sucre’ye ulaştıramamıştı ulak ve bu yüzden satılamadı doğal gaz, o sırada. Evo da imza atmıştı buna ve yüzde 12 ye razıydı ama barikatlar vardı dışarda, El Alto’dan gelen madenciler, mahalleliler ve kısa kesilmiş dinamit lokumları müsaade etmedi.
Bolivya değişmiş biraz. Aslında çok pahalı değil ama mesela 4-5 dolar, pahalı bizim için. Eskiden çok ucuz geliyordu, bu ülke…
Biz ne zaman değişiriz acaba ?
Metin Yeğin: Yazar, belgeselci, sinemacı, gazeteci, avukat, seyyah... CNN-Türk, NTV, Kanal Türk, Al Jazeera, Telesur televizyonlarına 200'e yakın belgesel ve kurmaca filmler yaptı. Türkiye'de Cumhuriyet, Radikal, Birgün, Gündem; Gazeteduvar, dünyada, Il manifesto, Rebellion gazetelerine köşe yazıları yazdı. Dünyanın sokaklarını anlattığı 10'dan fazla kitaba sahip. Birçok ülkede kolektif çalışmalara katıldı, kooperatif örgütlenmelerine öncü oldu. Ekolojik direnişlere katıldı, isyanlara tanıklık etti.