Dünya Sağlık Örgütü’nün hazırladığı rapora göre, dünyada 32 milyonu çocuk olmak üzere 360 milyondan fazla insan, işitme kaybı ile yaşıyor.

Türkiye’de ise en az 2 milyon işitme engelli birey olduğu tahmin ediliyor. Net bir rakam vermek zor; zira Türkiye’de engellilerle ilgili kapsamlı son resmî araştırma yapılalı 17 yıl oluyor: ‘2002 Türkiye Özürlüler Araştırması’.

AKP iktidara geldikten sonra bu konuda yapılmış kapsamlı bir araştırma yok.

Engellilerin erişim sorununu konuşurken sadece binalara, parklara veya toplu taşımaya erişimini konuşmak yeterli değil.

Engellilerin müziğe erişimini de konuşmalıyız mesela. 

İşitme engelliler için müziğin önemini, 2017’de rap sanatçısı Fuat Ergin tarafından hayata geçirilen ‘İşaret Diliyle Rap: Eller Konuşur!’ projesi ile fark etmiştim. Ergin bu proje sayesinde, işitme engellilerin kendilerini rap müzik ile ifade edebilecekleri bir ortam yaratmıştı.

Eller Konuşur projesi, işitme engelli bireyler ile işiten bireyler arasındaki iletişim kopukluğuna müzik ve dansla çözüm oldu. İşitme engellilerin müzik ve dansla ilgilenmelerinin imkansız olduğuna dair önyargıları da kırdı.

Müzik, işiten her çocuk için ne kadar önemliyse işitme engelli çocuklar için de en az o kadar önemli.

İşitme engelli çocuk;

Müzik sayesinde çevresiyle iletişim kuruyor, rahatlıyor, duygularını ifade ediyor, birlikte çalışmayı öğreniyor.

Müzik eğitimi, işitme engelli çocuğun zihinsel, duygusal, sosyal, bedensel, psiko-motor ve dil gelişimine de olumlu etki ediyor. (Ş. İzgü, ‘İşitme Engelli Çocukların İlköğretim Programlarında Müzik Eğitimi’, 1993)

Bu da bize gösteriyor ki, işitme engelli çocukların ve bireylerin hayatına müzik dahil edilmeli, bu amaca yönelik faaliyetler ve projeler artmalı.

ŞARKILARA KİMİ SÖZLERLE KİMİ İŞARET DİLİYLE EŞLİK EDİYOR

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) Alt Kat ile İstanbul Müzik Festivali’nin İstanbul Kalkınma Ajansı’nın (İSTKA) desteği ile hayata geçirdiği Birlikte Güçlü Sesler Korosu projesi, işitme / görme engelli çocuklar ve gençler ile Barış İçin Müzik Korosu’nu bir araya getiriyor.

Bu korodaki çocukların bir bölümü şarkılara sözlerle, geri kalanı ise işaret diliyle hayat veriyor.

İKSV ekibi, proje için Parıltı Görmeyen Çocuklara Destek Derneği ve Barış İçin Müzik Vakfı ile bağlantıya geçerek koronun şarkı söyleyecek üyelerini, 13 görme engelli çocuk ile Barış İçin Müzik Gençlik Korosu’ndan gelen 7 gönüllü katılımcıdan oluşturdu; koronun şefliğini Zeynep Eren Kovankaya üstlendi.

İşaret dili eğitmeni Buket Ela Demirel ise koroda yer alacak işitme engelli çocuklar ve gençler için üç farklı işitme engelli derneği (Türkiye Sağırlar Tesanüt Derneği, Türkiye Sağırlar Milli Federasyonu, Türkiye İşitme Engelliler Derneği) ile bağlantıya geçti. Projede yer almaya istekli 20 çocuk davet edildi. Şubat ayında başlayan provalar, 5 ay boyunca İKSV Alt Kat: Öğrenme ve Etkileşim Alanı’nda sürdü. 

Repertuvar için seçilen şarkıların sözlerinin anlaşılması ve şarkıların işaret diline çevrilmesi için, işitme engelliler dil çalışmaları yaptılar, ritim eğitmeni İpek Aktaşlı ile şarkıların el koreografisini hazırladılar.

İşitme engelliler, iki ay süren hazırlıkların ardından, koronun diğer üyeleriyle ortak çalışmalara başladılar. Repertuvar böylece, tüm koronun eşlik ettiği ve engellerin ortadan kalktığı güçlü bir anlatıma kavuşmuş oldu.

Barış İçin Müzik Gençlik Korosu’ndan bazı koristler de işitme engelliler grubuna katılarak, şarkıları işaret diliyle yorumlayıp müzik aracılığıyla işaret dilini öğrendiler. 

Birlikte Güçlü Sesler Korosu, 29 Haziran Cumartesi akşamı saat 20:00’de Zorlu PSM Amfi’de ücretsiz bir konserle seyircilerin karşısına çıkacak ve 5-16 yaşları arasındaki bu 40 çocuk ve genç, müziğin engel tanımadığı güçlü bir performansa imza atacaklar.

Birlikte Güçlü Sesler Korosu, İKSV Alt Kat ile İstanbul Müzik Festivali işbirliği ve İSTKA’nın desteği ile 2019 sonunda başlayacak ikinci döneminde ise ülkemiz çocukları ile mülteci çocukları bir araya getirecek.