İşxan Miroyev
İyi ki döndün yoldaş Stalin!
Rusya araştırma şirketi 'Levada-tsentr' 16 Nisan'da 'Stalin’e yaklaşım dinamiği' anketi sonucunu açıkladı. Bu toplumsal anket verileri Josef Stalin’i onaylama reytinginin rekor yaptığını gösteriyor. Bu ankete katılan Rusya vatandaşlarının yüzde 70'i Stalin’in tarihsel rolünü olumlu olarak nitelendirdi. Bu düzeyde olumlu değerlendirme ilk defa oluyor.
Bence bu sayı doğrudur ve gerçekten de Josef Visarionoviç Stalin’in ülkemizin tarihindeki rolü olumludur. Onun döneminde ulaşılan başarılar hakkında çok şey söylenebilir. Ama kabul etmeliyiz ki aynı zamanda onun dönemi dramatik ve trajik bir dönemdi de. Yani iyi olduğu kadar kötü etkisi de var.
Tabii ki bu trajediyi anlamaya biz yeni yaklaşıyoruz. Kruşçev ve Gorbaçov’un Stalin karşıtı çalışmaları bu anlamayı zorlaştırdı. Kruşçev döneminde arşivlerden Stalin dönemine ilgili bir sürü belge alındı ve imha edildi.
Josef Stalin ülkesinin 1920-1930 yıllarındaki trajedik ve ilham verici döneminden geçerek, ülkesinin ve halklarının dünyanın en büyük kötülüğünü temsil eden güçlere karşı başarı kazanmasını sağladı. İkinci dünya savaşını kazandıktan sonra, bununla sınırlı kalmayıp, Rusya’nın tarihinde hiçbir zaman olmadığı kadar sosyal-ekonomik, politik, bilimsel, kültürel ve askerî yükselişi sağladı.
Yani şu andaki Sovyet karşıtları ve Stalin düşmanları ne kadar çabalasalar da çabalasınlar SSCB liderini halk önünde karalayamazlar. Onlar ancak ve ancak kendilerini ve temsil etikleri kurumları karalayabilirler.
Ölümünden 60 yıldan fazla zaman geçmesine rağmen Stalin halen gündemdedir. Hayatta iken birçoğu onu kutsuyordu ve birçoğu da ondan nefret ediyordu. Ama herkes ondan korkardı. Yaşarken ülkesinin birçok yerinde heykelleri dikilmişti, onun isimi birçok yere, sokağa, kurum ve kuruluşa verilmişti. Ona "Ulu lider ve öğretmen", "Lenin’in ulu öğrencisi", "Tüm işçilerin babası" isimleri atfedilmişti.
Stalin’in ölümünden bu yana onunla ilgili yaklaşım birçok kere değişti bazen lanetlendi bazen ise kutsandı. Stalin karşıtı olan Kruşçev dönemini bitiren Brejnev döneminde bile Stalin’in yeni kişilik kültü oluşmadı ve geri dönmedi.
Peki o zaman neden çağdaş Rusya Federasyonu döneminde canlandı? Neden sıradan vatandaşlar sanki Stalin 60 yıl önce ölmemiş ve tarihî bir kişilik değil de şimdiki zamanda yaşayan ve geçici istirahate çekilen biri gibi davranıyor? Neden bu geri dönmeyi bekliyorlar ve istiyorlar? Neden Brejnev döneminde bile olmayan olumlu yaklaşım var Stalin’e şu anda?
Nedir tüm bu söylenenler? Mesele şudur ki şimdiki çağdaş Rusya’da o dönemki koşullar oluşmuş. 25 yıldır ülkeyi talan eden oligarşi, nefret ve kin uyandırmış halkta. Yeltsin döneminde Stalin ve sonrasındakiler tarafından inşa edilen her şey talan edildi ve Putin bunlardan hiçbirini geri getirmedi ve bu yolsuzluk ve hırsızlık sadece daha da büyüdü.
Putin dönemi Yeltsin döneminin devamı niteliğindedir ve halkın nefret etiği oligarşinin çıkarları çerçevesinde hareket ediyor. Putin’in kendisi de aynen Rusya ve Ukrayna oligarşisi gibi 90'lı yılların devamıdır. Ki o dönemde sadece tembel olan çalmıyordu. Ki tek yasa para ve güç yasası idi ve fakir ve emekli halk açlık ve sefalet içindeydi. Ve zenginler daha da zenginleşmekte. Gerçekten de onlara karşı mücadele için Stalin lazım ki bu cezasızlığa son versin. Ama bu nereye kadar devam edecek ki?
Hayal edelim ki Stalin geldi ve Kamçatka'dan Moskova’ya yürüdü o zaman bu oligarşi çetesinin hepsi çaldıklarının büyük kısmını alarak ülkeden kaçacak.