İşxan Miroyev
Moskova’nın sert talebi
Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı, Moskova ve Ankara arasında, Astana görüşmeleri çerçevesinde uzlaşma sonucunda varılan ateşkes kararının silahlı gruplar tarafından ihlal edildiğini ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın ailesinin vatanı olarak bilinen ve Hımeymim'deki Rusya hava üssüne 15 km yakınlığında olan Latakıya'ya bağlı Kardah yerleşim bölgesinin saldırıya uğradığını açıkladı.
Rusya, Türkiye’den derhal bu anlaşmayı tam uygulamasını ve çete ve silahlarını bu çatışmasızlık bölgesi ilan edilen bölgeden çıkartmasını talep etti. Bunu Suriye rejiminin İdlib çatışmasızlık bölgesinde tümden ateşi kesme ve herhangi operasyon haraketliliğini durdurmaya ilişkin inisiyatifine karşılık yapması gerektiğini vurguladı.
Çeteler, İdlib çatışmasızlık bölgesinde bulunan Cebel Şabo ilçesinden çoklu fırlatma roket sistemiyle saldırı yaptı. Yoğun sisten yararlanarak, çeteler istihbarat ve hava keşif sistemlerinin kontrolü denetiminden kaçınabilmiş. Kardah yerleşim bölgesinde 12 roket patlaması gerçekleşmiş ve bunun sonucunda bir sivil hayatını kaybetmiş ve üç sivil de yaralanmış.
Hatırlatalım ki Suriye'de çetelerin elinde kalan tek büyük bölge İdlib'tir. 2017'de burada çatışmasızlık bölgesi oluşturuldu ve buraya rejimle uzlaşmayı ve silahlarını bırakmayı reddeden çeteler aileleriyle birlikte yerleştirildi. Bu bölgeye İdlib bölgesinin tümü ve Latakıya, Hama ve Halep'in bazı parçaları giriyor.
2018 yılı 17 Eylül'ünde Soçi'de, Rusya Başkanı Putin ve Türkiye Başkanı Erdoğan, 15 Ekim'e doğru İdlib bölgesinin içine doğru ve Suriye rejim güçleri ve silahlı gruplar arasında 15-20 kilometrelik çatışmasızlık bölgesini oluşturmak için anlaştılar. Sonrasında Ankara bu zamanın daha da uzatılmasını ve çatışmasızlık bölgesindeki devriyenin güvenliği sağlayamamasından dolayı tarihin ertelenmesini istedi.
Türkiye’nin Suriye’de işgal etiği topraklarda YPG ve PKK'ye karşı mücadele ettiği bilinen bir gerçek. Bu savaş sonucunda çok kayıp yaşanıyor ve bundan dolayı Ankara farklı Türkiye yanlısı çete gruplarını kalkan olarak kullanıyor. Ama bu yöntemle sonuç alamayacağını anlayan Türkiye bizzat kendisi bu bölgeyi işgal etmek istiyor.
MİT'in IŞİD'i silahlandırdığına ilişkin görüntüler internette var. Bu görüntülerde MİT elamanlarının, çeteleri Kürtlerin kontrol ettiği Halep'in bölgelerine korku ve kaos yaratmak için göndermeden önce nasıl talimatlar ve görevler verdiği görülmektedir.
Tabii ki Ankara bu çeteleri silahlandırmakla kendisi için de tehdit yarattığını biliyor. Son dönemlerde Türkiye’nin işgal ettiği Azez, Bab ve diğer bölgelerde çok sayıda patlamalar yaşanıyor ve bu patlamaları IŞİD üstleniyor. Kürtlere zarar vereyim derken Türkiye kendisine karşı dönecek tehdit yaratıyor.
Durumun nasıl gelişeceğini önümüzdeki zaman gösterir. Ama net olan bir şey var o da er veya geç Rusya ve Türkiye arasında ciddi sorunların çıkacağıdır.