Rusya’da özel silahlı şirket kurma planları 2009-2010 yıllarında yüksek rütbeli subaylarda ortaya çıktı. İlk planlarında emekliye ayırılan çatışma tecrübesi olan eski askerleri bir araya getirmek vardı. Bu fikrin sahiplerinden biri de Rusya Federasyonu eski merkez karargâh komutanı Nikolai Makarov'du. Özel ordu kurma amacının temelinde gizlilik gerektiren eylemlerde kulanım yatıyordu.
2010 yılında merkez karargâh subayları Sankt-Peterburg'da geçen ekonomi forumunda gizli bir oturum gerçekleştiren dünyada ilk legal özel silahlı şirket kuran Eben Barloula özel silahlı şirket kurma planlarını tartıştılar. E. Barloula özel silahlı şirketi Rusya gerçeklerine uyarlamayı önerdi.
2012 yılında Genel Kurmay'ın yeni başkanı olan Valery Gerasimov özel silahlı şirket kurma fikrini Vladimir Putin'in onayından geçirdi. 2013 yılından itibaren özel silahlı şirket için grup oluşturulmaya başlandı ve bu oluşumun finansal ve lojistik boyutunu Peterburg'lu lokanta işletmecisi Yevgeni Prigojin'a verdiler. Prigojin'a verilme nedeninin arka planında ise onun devlet başkanı Putin'le bizzat tanışıyor olması ve yakın çevreye girmemiş ve tanınan kişi olmamış olması yatıyordu. Prigojin'in buna pek de sıcak bakmadığından söz ediliyor. Ama yine de reddetmedi. Prigojin'in kendisi ise Rusya’da bu silahlı özel şirketinin varlığını reddediyor ve hiçbir alakasının olmadığını iddia ediyor.
Prigojin konuşmasında şöyle diyor: "Benim özel silahlı şirketle ilişkilendirilmem Ukrayna istihbaratı tarafından yayılan bir şeydir."
2014 yılında özel silahlı şirket askerleri Kırım'da ortaya çıktı, tabii ki onların Kırım'ı Rusya’ya katmadaki rolü sınırlıdır. Ukrayna'nın güney-doğusundaki çatışmalarda fazla büyük bir rol oynamadılar ama güçlerini test ettiler. Bu özel silahlı şirket askerleri en çok Suriye’de kullanıldılar, burada sadece Rusya yetkilileri tarafından kullanılmıyorlardı. Şubat 2017'de Der Zor'da yaşanan çatışmada onlarca Rusya özel silahlı şirket askerleri öldü ve onlar burada ismi beli olmayan bir Suriyeli iş adamının talebi üzerine gelmişlerdi. Rusya askerî yöneticiler böyle bir kendince yaklaşımdan şoka uğramışlardı. O zaman bu olayın istisna olduğu hakkında devlet başkanı yetkilileri zorla ikna edilmişti ve gerekenler cezalandırılmıştı. Rusya Dışişleri Bakanlığı askerî güçlere aidiyeti olmayan Rusya vatandaşlarının burada hayatını kaybettiğini kabul etmek mecburiyetinde kalmıştı.
Der Zor'daki bu olaydan sonra bu özel silahlı şirket elemanları Afrika’da ortaya çıktı. Uzmanların görüşüne göre 2014 yılında bu özel silahlı şirket ortalama 7.000-10.000 kiralık asker çalıştırmış. 2018 yılındaki harcamaların ise 2milyar civarında olduğu söyleniyor. Suriye savaşına müdahalenin başında bu şirketin harcamalarının yılık olarak 5 milyar olduğu söyleniyor. Bu silahlı şirketin ticari şirket olup olmadığına dair sorulan soruda Prigojin, mantıklı olmaya davet ederek, "Bu şirket dış ülkelerde olduğuna göre, güvenlik ve askerî çalışmalar yürüttüğüne göre demek ki gelir elde etmeye yönelik bir amacı olduğunu düşünmek gerekir" diye cevapladı.
Tabii ki yer altı kaynaklarını çıkarma çalışmalarını ona bakan şirketler yapar peki özel silahlı şirketin bununla ne alakası olabilir? Maalesef bu konuda ne Savunma Bakanlığı'ndan ne de Merkez karargâhtan herhangi bir resmî cevap almak mümkün. Tüm bilgiler gizli.
