Ragıp Zarakolu
Sabahın köründe
Sabahın köründe yazarken, Hamburg’daki Yaşar Kemal günleri için sevgili Hasan Burgucuoğlu yerine Hasan Kuruyazıcı’ya teşekkür etmişim.
Nereden aklıma düştü ise, aceleyle yazarken.
Beni alıp 60’lı yıllara götürdü bu hata.
İkisi arasındaki ortak nokta, Almanya daha doğrusu Almanca… Biri Hamburg’da yaşar biri İstanbul’da…
Kabataş’da okuduğum lise yılları. Elimden düşmeyen Memet Fuat’ın Yeni Dergi’si ve De yayınları, özellikle onun mini tiyatro oyunları dizisi. Büchner’in oyunu "Woyzeck". Alban Berg’in operalaştırdığı.
Ve yine aynı dizide çıkan Arthur Schnitzler’in "Yeşil Papağan"ı ve Max Frisch’in "Philipp Hotz’un Büyük Öfkesi".
Ardından gelsin Brecht ve Anna Seghers, Max Frisch… Daha basılmamış birçok oyunun mütercimi kendisi.
Onu bu kötü yola yani tercümeye iten ise, Nazım Hikmet’in oğlu Memet Fuat (üvey lafını sevmem, ne boka yarıyorsa öz!)
Babıali’nin gelmiş geçmiş en entelektüel yayıncılarından biri. Hem de futbolcu Memet Fuat!
Tiyatronun zirve yaptığı yıllar. Bir de elbet İzlem yayınları! Sevgili Nurten ve Günay Akarsu. (Bu ayrı bir yazı konusu.)
En özgür gençlik kuşağı olarak şanslıyız. Başkaldırı ve sanat, edebiyat, şiir, tiyatro, her şey iç içe.
Oradan düşmüş aklıma demek Hasan Kuruyazıcı adı. Tercümeyi yaptığında GSA Mimarlık bölümü öğrencisi olmalı.
O sıralarda Hitler kaçkını, Bedri Rahmi’nin, Sabahattin Eyüboğlu’nun eniştesi Dr. Robert Anhegger, Alman Kültür Merkezi'nin başında harika işler yapıyordu. Çeviri ödülleri de bunlar arasındaydı. Kuruyazıcı da hem şiir hem öykü dallında alıyor bu ödülleri.
"Herhalde Almancası İstanbul Erkek Lisesi'nden, şu kitabı Zafer Toprak ve Ş. Levent Deniz ile birlikte hazırladıklarına göre: Düyûn-ı Umûmiye’den İstanbul (Erkek) Lisesi’ne, İstanbul Erkek Liseliler Eğitim Vakfı, 2006" derken, Alman Lisesi'nden olduğunu öğreniyorum. Facebook sayesinde…
Ama o bir mimar aynı zamanda, Türkiye entelijansyası hakikat ilen buluşur da o bunun dışında kalır mı? Son derece önemli ve anlamlı mimari araştırma, sergi ve kitaplara imzasını atar:
Batılaşan İstanbul’un Ermeni Mimarları, Hrant Dink Vakfı, 2010
Adalarda Tanrının Evleri, Adalı Yayınları 2014
Sveti Stefan Bulgar Kilisesi, Yapı Kredi Yayınları 1998
Adalar Binalar ve Mimarlar, Adalı Yayınları 2011
Batılılaşan İstanbul'un Rum mimarları. İstanbul: Zoğrafyon Lisesi Mezunlar Derneği, 2010
Ne derler hani, "her işte bir hayır vardır". Kimbilir belki bir gün iki Hasan, Hamburg’da ortak bir etkinlikte buluşur.