İşxan Miroyev
Türkiye’nin yeni operasyonu
ABD’nin Türkiye’nin Rusya’dan S-400'leri almasını kabul etmesi bir anlaşma çerçevesinde olmuş olsa gerek. Erdoğan koalisyonla olan sorunlarını halletmiş olması gerekir ki Suriye’ye karşı kapsamlı operasyon hazırlıklarını yoğunlaştırdı. Suriye sınırına 80 binden fazla asker, askerî teçhizat sevk edilmiş ve bu bölgedeki hava alanları uçaklarla doldurulmuş. Sevkiyat halen de devam ediyor.
Bu operasyonun Fırat’ın doğusuyla mı sınırlı kalacağı yoksa Menbic'i de içine alacağı belli değil. Tabii ki bu soru Halep'i de etkileyebilir. Türkiye, 2016 yılında Halep'i "Fırat Kalkanı" operasyonu karşılığında İran'a ve Rusya’ya sattı. Türkiye hiçbir zaman Halep’ten vazgeçmedi ve her zaman orayı kendi kontrolüne alma planlarını bulunduruyor. Suriye’nin iki tane kabul görmüş başkenti var Şam ve Halep. Eğer Esad'sız bir Suriye planlıyorsa o zaman bunun başkenti İdlib olamaz. Esad ve Rusya’nın Erdoğan’a karşı koyabilme imkânları yok. Hama'nın kuzeyinde yaşanan operasyon Esad’ın gücünün tükendiğini gösterdi. Hmeimim'e karşı tehditler son altı ayda çok büyüdü.
Yani Erdoğan hiçbir şeyden çekinmiyor. Türkiye’nin tek büyük sorunu Kürtlerdir ve bunun için operasyon ertelenmişti ki koalisyonla anlaşıp Kürt güçlerinin o bölgeden çıkarılmasını garantiye almak istedi. Operasyon hazırlıklarına yoğunlaşarak devam edilmesi bu konuda bazı anlaşmalara varıldığını gösteriyor.
Tabii ki bu öyle kolay bir şey değil çünkü bu operasyonun kapsamı "Fırat kalkanı" ve "Zeytin dalı" operasyonlarından iki katı daha büyüktür. Bundan dolayı da bu sefer Türkiye ordusunun tümü devreye girmeli bir de ülke güvenliğini zayıflatmadan. Ordu dışında bir de 40 binden fazla çeteyi devreye koymayı planlıyor Türkiye. Tabii ki Hama ve Latakiye'de bulunan 40 bin çete dışında bir de 20 bine yakın çete daha toplanabilir. Büyük İdlib ve Fırat kalkanındaki güç yoğunluğu Şam’ın tüm güçlerini aşıyor. Büyük ihtimalle eğer bu plan gerçekleşirse ve Türkiye istediği gibi sınırları boyu tampon bölgesini oluşturursa o zaman ikinci adım Suriye sorununun tümden halledilmesine gelecek. Bu 3-5 yıl falan alabilir ki zaten doğuda hiçbir zaman acele etmezler.
Bu halde Trump için durum gayet uygun olacak çünkü Türkiye ister istemez İran taraftarı Şiilerle çatışmalara girecek ve Suriye’de bulunan Devrim Muhafızları'nın varlığı için tehlike ifade edecek. Erdoğan, İran'la arasını bozmak istemiyor ama bu durumda bazı anlaşmaları ve dengeleri gözden geçirmek mecburiyetinde.
Eğer Türkiye böyle bir saldırıya başlarsa o zaman Rusya sesiz kalmaktan başka hiçbir şey yapamaz. Rusya’nın karşı koyabilecek imkânı yok, Suriye’deki gücünü büyütemez ve Hmeymim'e karşı tehlike daha da artacak. Kremlin, Suriye’nin parçalanmasının devam etmesine ve Astana anlaşmalarının dışına çıkmasına da sesiz kalacak.
Putin, Suriye’den ordusunu çekemeyecek orada takılı kalmış. Üç şeye sonsuza dek bakabiliriz birincisi Yellowstone patlaması, dalların iflas etmesi ve Rusya ordusunun Suriye’den çekilmesi. Bu üç olay birbirine eşittir.