'Asbest bombası' gemiye karşı Brezilya Büyükelçilik önünde eylem

Seda TAŞKIN

+GERÇEK-Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın mayısta verdiği izne göre, Brezilya’nın "NAe São Paulo" adlı savaş gemisi, söküm işlemi için İzmir-Aliağa’daki "Sök Denizcilik" adlı şirkete gelecek. Bazı iddialara göre 900 ton, Bakan Murat Kurum’a göre ise 9 ton asbest bulundurduğu belirtilen geminin Türkiye’ye getirilmesine karşı çıkan Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Brezilya Büyükelçilik önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamaya CHP Ankara milletvekilleri Murat Emir ve Gamze Taşçıer destek verdi.

 "Toksik gemi geldiği gibi gidecek", "Aliağa patronların çöplüğü değildir", "Zehir gemisi Nae Sao Paulo Türkiye'den defol" pankartları açıldığı açıklamada, DİSK İç Anadolu Bölge Temsilcisi Tayfun Görgün, açıklama yaptı. 

Görgün, söz konusu geminin geçmişte Fransız donanması tarafından kullanılan ve Eylül 2000’de ismi Nae São Paulo olarak değiştirilip Brezilya’ya satılan savaş gemisi Foch olduğunu söyledi. Görgün, "Kullanılmayan gemi 12 Mayıs 2021’de Türkiyeli SÖK Denizcilik’i temsil eden Rio de Janeiro merkezli Cormack Maritima tarafından açık arttırma yoluyla ve düşük fiyatla satın alınmıştır. Gemi sökülmek üzere Türkiye’ye İzmir Aliağa tersanesine çekilmeye hazırlanmaktadır" dedi. 

‘TÜRKİYE’NİN AÇIKLAMALARI ENDİŞE VERİCİDİR’ 

Görgün şöyle devam etti: "Nae São Paulo karkasının hurdaya ayrılmasının planlandığı İzmir Aliağa tersanesi hali hazırda kötü çalışma koşulları, düşük ücretler, yetersiz işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleriyle gündeme gelmektedir. Türkiye hükümetinin konuyla ilgili açıklamaları yetersiz ve endişe vericidir. İzmir halkı, sendikalar, meslek örgütleri ve ekoloji hareketleri geminin Aliağa’ya gelişine karşı protestolar düzenlemektedir. Bu protestolar, asbestin yasaklanması, halk sağlığı ve İSİG konulu talepler içermektedir. "

Bu sorunla ilk kez karşılaşmıyoruz. Nae São Paulo’nun kardeş gemisi olan Clemenceau’nun sökümünün çevreye ve insan sağlığına karşı yarattığı riskler ve ilgili uluslararası sözleşmelerin ihlali nedeniyle tepkilerle karşılaştığını hatırlamak önemlidir."

‘GEMİ SÖKÜM İŞLEMİNE İZİN VERMEMELİYİZ’

Gemi söküm işlemlerinin çevreye zarar verdiğini söyleyen Görgün, "Bu nedenle, Brezilya’da, Türkiye’de veya insanların ve çevrenin korunması için gerekli güvenlik koşullarının bulunmadığı herhangi bir yerde bu tür bir sökme işlemine izin vermemeliyiz" dedi. 

‘ZEHİRDEN ARINDIRILMADAN GELMESİNE KARŞIYIZ’

"Geminin Basel Sözleşmesi’ne uygun şekilde zehirden arındırılmadan Türkiye’ye gönderilmesine karşı olduklarını söyleyen Görgün, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Geminin sorumlularının ve gemiyi Brezilya’ya satan Fransa’nın geminin, uygun şekilde elden çıkartılması ve arındırılma sürecinin titizlikle yürütülmesi, halk sağlığına, çevreye ve işçilere zarar vermeden tamamlanması için sorumluluk alması gerekmektedir."

"DİSK olarak asbestin yasaklanması ve kalıntılarının doğru şekilde ortadan kaldırılması konusunda açık bir duruşumuz var. Asbestin ve gemi söküm işlemlerinin işçilere, halk sağlığına ve çevreye verdiği zararlara karşı mücadele edeceğimizi buradan tekrar ilan ediyoruz."

Küresel şirketlerin açgözlülüğüne ve hükümetlerin kayıtsızlığına karşı mücadele edeceklerini söyleyen Görgün," Çünkü asbestin ticarileştirilmesini durdurmak ve mevcut kalıntılarını doğru bir şekilde ortadan kaldırmak, insanın yaşam hakkını garanti altına almak ve çevreyi korumak anlamına gelmektedir" diye konuştu. 

Görgün şöyle devam etti:

"Uluslararası denizcilik şirketlerinin ve bazı ülkelerin zenginleşmek için, Türkiye’yi ve Brezilya’yı, halk sağlığı, işçilerin hayatı ve doğanın tahribatı pahasına hurdalığa çevirmek istemelerini kabul edemeyiz."

"Bu bağlamda ilgili hükümetleri tarafsız, şeffaf denetimler yürütmeye ve uluslararası sözleşmelere uymaya çağırıyoruz. Brezilya ve Türk hükümetinden zehir gemisi Nae Sao Paulo’nun Türkiye’ye gelmesine izin verilmemesini istiyoruz."

TAŞÇIER: ZEHİR TİCARETİNE ONAY VERDİLER 

Açıklamaya katılan CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşçıer konuya ilişkin açıklama yaptı. Taşçıer, "AKP iktidarının 20 yılda ülkeyi getirdiği durum üç beş kuruş alabilmek için, halk sağlığını hiçe sayan, Türkiye’yi dünyanın çöplüğü haline getiren, adeta zehir ticaretine onay veren bir anlayışla ülkenin itibarını yok ettiler" dedi. Taşçıer şöyle devam etti: 

"Hiçbir dünya ülkesinin kabul etmediği Brezilya donanmasının gemisinin sökümü Türkiye’de yapılmak isteniyor. Çünkü, üç beş kuruş alabilmek için İzmir halkının 50 yılı zehir ticaretine teslim edilmeye çalışılıyor. Bakanlık yetkilileri 9 ton diyor. Sayın bakan 9 ton asbest kanser etmiyor mu? 9 ton asbest bu ülkenin insanlarının sağlığını, bu ülkenin doğasını yok etmiyor mu? Buradan bir çağrı yaparak ülkenin daha fazla itibar kaybı yaşamadan bir an önce bu uygulamadan vazgeçin. Bu zehrin bu ülkenin sadece üç beş yılını değil, elli yılını, nesilleri etkileyeceği vurgusunu yaparak, bu katliamdan vazgeçme çağrımızı yineliyoruz."

CHP’Lİ EMİR: TÜRKİYE’YE İHANET ETMEKTEN ÇEKİNMEYEN İKTİDAR VAR

Ardından konuşan CHP Ankara Milletvekili Murat Emir ise, hekim bir milletvekili olarak açıklamaya katıldığını belirterek, "Asbest birebir kanser yapan bir maddedir. Asbest soluyan herkeste günün birinde akciğer kanseri gelişmesi ihtimali son derece yüksektir. Üstelik bu doza bağlı değildir. Absest soluduğunuz zaman günün birinde kaçınılmaz olarak akciğer kanseri olursunuz" dedi. Emir şöyle devam etti: 

"Peki bu gemi niye Brezilya’da değil, Türkiye’de sökülüyor? Çünkü Türkiye’de, Türkiye’ye ihanet etmekten çekinmeyen bir iktidar söz konusu. Ben burada Brezilya Büyükelçisini tebrik etmek istiyorum. Böyle bir belayı ülkesinden gönderebilmeyi başardığı için. Ama bu ihaneti nasıl yaptığını teşhir etmemiz gerekiyor. Bize merak etmeyin olması gerektiği gibi sökeceğiz diyorlar. Oysa bir an için buna inansak bile Türkiye iş kazalarında da dünya rekortmeni. Üstelik kontrollerin yapılmayacağını da hepimiz biliyoruz. Dolaysıyla buradan bu topraklara ihanet eden herkese sesleniyorum: bu karardan vazgeçin ve Türkiye’yi dünyanın çöplüğü yapmayın."