Ayşe Yıldırım
OHAL Komisyonu daha ne kadar kaçacak?
AİHM’in, KHK’ler ile işten atılan on binlerce insanın başvurularını "iç hukuk yolları tükenmedi" diyerek geri çevirdiği ve OHAL komisyonunu işaret ettiği kararı AKP’nin elini rahatlatmıştı. Bugün aynı AİHM’in Selahattin Demirtaş kararına "siyasi" diye bağıran ve tanımayan AKP’liler o günlerde aynı yüksek mahkemenin kararını ‘saygıyla’ karşılamıştı.
Oysa birçok hukukçunun dile getirdiği gibi AİHM’in işaret ettiği OHAL Komisyonu doğrudan hükümetin kontrolündeydi. Yani AİHM, hükümetin bir uygulamasını yine hükümete havale etmişti.
OHAL Komisyonu, aslında AİHM’in bu çok tartışılan geri çevirmeleri için Avrupa Konseyi’nin önerisi üzerine kurulmuştu. KHK’ler ile işten atılanların durumunu inceleyecekti. Kurulduğu tarih 23 Ocak 2017. İki yıllık bir çalışma süresi öngörülmüştü. Ama tabii, "Bakanlar Kurulu gerek görürüse bu süreyi birer yıllık sürelerle uzatabilecekti".
Komisyon, 2017’nin Temmuz ayında başvuruları almaya, 14 Eylül’de de değerlendirmeye başladı ve 22 Aralık’ta ilk sonuçlarını açıklamaya başladı.
Bir ay sonra yani 23 Ocak 2019’da OHAL Komisyonu’nun vaadettiği iki yıllık süre dolmuş olacak. Peki Komisyon bu süreçte ne yaptı?
İsterseniz HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’na kulak verelim. Malumunuz kendisi KHK mağdurlarının dosyalarını çok yakından takip eden, onların seslerini duyurmaya, sorunlarını çözmeye çalışan bir milletvekili:
"Bugüne kadar 170 bin dosyadan 42 bini değerlendirildi bunun da yüzde 92.5’i red."
"İnanılmaz hukuk dışı kararlar veriyorlar" diyor Gergerlioğlu, "En başta anayasayı çiğniyorlar. Şu anda OHAL Komisyonu, suç işleyen bir komisyon. Çünkü mahkemelerin takipsizlik ve beraat kararı verdiği kişiler hakkında red kararı veriyor. Böylesine skandal bir durum var. Kabul veya red kriterlerinin hukukla alakası yok. Kabul ettiğini niye bilmiyorsunuz. Çünkü aynı kabul kriterlerine sahip başka dosyalara red verebiliyor. Kendisini mahkemelerin üstünde görüyor. Keyfi bir yavaşlık var, kasıtlı zorluk çıkarmaya çalışıyorlar. İnsanlar hakkında yargısız infaz yapan devlet görevlilerinin yerine bir başka devlet görevlileri geçmiş."
OHAL Komisyonu’na yönelik eleştiriler nedeniyle Avrupa Konseyi de kurumu açıklama yapmaya çağırdı. Kısa bir süre önce Strasbourg’a giden Komisyon yetkililerine ne dendiğini de Gergerlioğlu’ndan dinleyelim:
"Önemli bir uyarı yaptı Avrupa Konseyi. Dedi ki, ben iç hukuk yollarının tüketilmesinden sonra başvuruların kabul edileceğini söylemiştim ancak sizin takip ettiğiniz usuller ve fiiller bizi tatmin etmiyor. Siz bilin ki iç hukuk yollarının tüketilmesine dair görüşümüz kalıcı bir görüş değildir. Eğer bu uygulamalarınız bu şekilde devam ederse biz iç hukuk yollarının tüketilmesini şart görmeyeceğiz."
Komisyonun kararlarının başından belli olduğuna dair önemli bir ayrıntıya da dikkat çekiyor Gergerlioğlu:
"OHAL Komisyonu son zamanlarda havuz medyasından sipariş haber yaptırmak üzere gazeteciler çağırıyor. O açıklamalarda ilginç bir ifade kullandılar. Komisyon incelediği dosyalardan yüzde 3 göreve iade kararı çıkarmıştı. Baskılar sonucu bunu yüzde 7.5’e çıkardılar. Ve başkan son bir gazeteciye verdiği demeçte ‘bu dosyaları bitirdiğimizde yüzde 15 kabul olacak’ dedi. Dosyalar bitmeden yüzdeyi açıklayan bir başkan ve bunları normal sözlermiş gibi yansıtan bir medya var karşımızda."
Tüm bunlar nedeniyle OHAL Komisyonu Başkanı Salih Tanrıkulu’dan tam bir aydır randevu istiyor Gergerlioğlu. "Bugün vereceğiz", "yarın vereceğiz" diye diye o randevu bir türlü verilmiyor.
Ama Gergerlioğlu kararlı, "İnatla peşlerinden koşuyoruz" diyor:
"Bu konuyu çok yakından takip eden birisi olarak binlerce dosyayı incelemiş birisi olarak yaptıkları hukuksuzlukları yüzlerine çarpacağımı çok iyi biliyorlar. Ve o yüzden randevu vermiyorlar. Ama ben millet adına hesap sormak için peşlerine düşeceğim. Ben yaptım oldu mantığıyla bir yere varılamaz. İleride AİHM’den çok büyük tazminat cezalarına uğrayacağız."
OHAL Komisyonu kaçıyor, Gergerlioğlu kovalıyor.
Sadece o da değil. Avrupa Konseyi, kendi önerisiyle kurulan OHAL Komisyonu’nun çalışmasından rahatsız. Öyle görünüyor ki Komisyon, Gergerlioğlu’ndan kaçsa da Avrupa Konseyi’ne yakalanabilir…