Ragıp Zarakolu
Tarihin dalgaları
Gökkuşağı Yayınları'nın, Beyoğlu'ndaki Renkahenk Kültür Merkezi'nin kurucularından, araştırmacı Ahmet Mücek epey bir zamandır İsveç’te sürgünde. Yargıtay’ın malum 9. Dairesi bütün bu kültürel faaliyetleri sürdürürken Ahmet ve eşini intikamcı bir tavır ile, 10 yıl önce çoktan tahliye olduğu halde ta 80’lerde, 90’larda kalmış dosyalardaki müebbet hapis kararını onaylayarak, onları ülkeden ayrılma durumunda bıraktı.
Şu anda 9. Daire'nin yargıçları hapiste, ama ne fayda! Aynı kafa çok daha acımasızca kararlar vermeye devam ediyor. Ahmet Mücek, 12 Eylül rejimini çözümleyen önemsenmesi gereken iyi araştırmalar yayınladı. Ortadoğu’nun globalleşme sürecini irdeledi. Daha sonra dünyadaki barış süreçleri üzerine yoğunlaştı. Sri Lanka deneyimine ilişkin kitabı yayınlandı. Filipinler Barış Süreci incelemesi ise yayınlanmak için epey zamandır bantta. Yayıncılığın zor durumu herkesin malumu.
Sırada bekleyen önemli bir çalışması, matbaadan yeni çıktı, taze mürekkep kokusu ile: "TÜRKİYE’NİN TARİHİ VE EKONOMİK POLİTİK YAPISI 1838-2016" (Belge Yayınları, Şubat 2019). Doğan Avcıoğlu ve Yerasimos’un kitaplarından sonra uzun bir dönemi kapsayan bir çalışma. Kitabın snopsisi şöyle:
"Osmanlı yarı sömürgeleşme sürecinde iflasa sürüklendi. Bab-ı Ali yerini Galata bankerleri, Osmanlı Bankası ve Düyun-u Umumiye’ye terketmişti.
İmparatorluk tarihten silindi. Milli Mücadele, İttihatçıların sınıfsal ittifak ve örgütsel zemininde, soykırım ve sermaye transferlerini meşrulaştıran bir çizgide geliştirildi.
Kemalist önderlik, sömürgecilerle, yeni iş bölümünün pazarlığını yaparken sınırsız pragmatizm sergiledi. Ekonomik ve siyasi bağımsızlığın sınırları böyle çizildi. Devletçi sanayileşme hamlesiyle nispeten bağımsız bir yapı oluşturuldu.
Savaş ortamında vurgunlar, karaborsa furyası, hükümeti Nazi etkisiyle, Varlık Vergisi görüntüsünde sermaye gaspına yöneltti. Bu 1915 soykırım politikasının resmî ideoloji olarak tesciliydi.
DP iktidarı, küçük burjuva diktatörlüğünün yirmi yedi yıllık hâkimiyetini sona erdirdi. Emperyalizmin yeni sömürgecilik ilişkileri DP iktidarı döneminde geliştirildi.
Uluslararası iş bölümünde Türkiye ithalata bağımlı bir sanayileşmeye yönlendirildi. Türkiye bu istikamette ilerledi. Sermaye içi çatışmalar, DP iktidarını 27 Mayıs askerî darbesiyle sona erdirdi.
12 Mart darbesinin uluslararası ilişkilerin yeniden tanzimi, hâkim sınıflar arası çelişkileri çözme ve halk muhalefetini ezme girişimleri çare olmadı. Türkiye yeni bir bataklığa saplandı.
12 Eylül faşizmi halk muhalefetini bastırdığında 24 Ocak kararları uygulamaya konulabildi, ihraç ekonomisi modeline geçildi. Devletçi politikaları simgeleyen sermaye birikimi sona erdirildi. Dış borçlanmaya dayalı sermaye birikim rejimi ikame edildi.
28 Şubat askerî darbesinde kazaya uğrayan İslami kesimin, emperyalizm ve işbirlikçileriyle, dostluk temelli ilişkileri AKP’de vücut buldu.
AKP, Türkiye’yi IMF, DB yönergeleri doğrultusunda dönüştürdü. Türkiye spekülatif sermaye kıskacında açmaza alındı. Dış ekonomik, siyasi dalgalanmalara, negatif etkilere açık bir yapı oluştu. Büyüme edebiyatı eşliğinde emekçiler yoksullaştı veya açlığa mahkûm edildi. Emekçi kesimlere yönelik saldırılar piyasanın derinleştirilmesine hizmet eden rafine uygulamalarla sürdürüldü.
Sosyal kültürel formlar mutasyona uğradı. Ortaya, koyu İslami yeşil rengin dolar banknotlarıyla bütünleştiği, soysuz bir model çıktı. Kapitalizmin yalnızca teknolojisini, sınai mamullerini ithal etmekle yetinmeyen, bunun daha ilerisinde, efendisine benzemek için onun düşünce, ideoloji ve tüketici davranışlarını taklit eden kölelere özgü bir algı hâkim kılındı.
15 Temmuz askerî darbe girişimi Erdoğan liderliğindeki AKP iktidarının devleti ve toplumu İslami çizgide dönüştürme ve sömürgeleşme sürecinin ilerletilmesi için bir fırsat olarak değerlendirildi."
(*) Ahmet Mücek’in yayınlanan kitapları: Türkiye’de Askerî Darbeler (Gökkuşağı Yayınları, 2009), 12 Eylül Askerî Darbesinin Ekonomi Politiği (Gökkuşağı Yayınları, 2009), Asimetrik Savaş ve Provokasyon Süreci (Gökkuşağı Yayınları, 2010), Ortadoğu’nun Globalleşmesi (Belge Uluslararası Yayıncılık 2014), Sri Lanka’da Barış Süreci Nasıl Gelişti, Neden Yürütülmedi? (Belge Uluslararası Yayıncılık, 2017), Filipinler Barış Süreci (Belge Uluslararası Yayıncılık, 2019 yılı içinde yayınlanacak).