Amerika’da faşist mega-ittifak bozuldu

ABD’de devlet demokrasinin yozlaştırılması, Başkanlık Sistemi’nin yerine Başkancı Rejim’in geçirilmesi, federal sistemin yerine merkeziyetçiliğin konması, sosyal harcamaların ve programların yok edilmesi, dış politikada ABD’nin haydutluğunun her türlü maske atılarak açıktan sergilenmesi gibi unsurlar, faşist politikacı Trump ile faşist milyarder Elon Musk’ın mega-ittifakının temellerini oluşturuyordu.

2024 seçimlerinde Doland Trump’ı parasıyla kendisinin seçtirdiğini ilan eden Elon Musk, aslında ittifakı bozmaktan çok daha fazlasını yaptı. ABD’de seçimlerin satılık olduğunu itiraf etti. Gerçekten de, Elon Musk’ın milyarları olmaksızın Trump bu seçimleri kazanamazdı. 2024, ABD başkanlık seçimleri, Musk’ın itirafları ile birlikte gayrimeşru hale gelmiştir.

ABD’nin faşistleştirilmesinin bu iki şampiyonu, neden ve nasıl bozuştular? Aralarındaki ittifakın kırılmasına neler sebep oldu? Bu, temelde Donald Trump’ın sözde “Kurtuluş Günü” tarifelerinin bizzat dayandığı sınıfı (ABD tekelci sermayesini) vurmasının ve neticede bu politikanın iflas etmesinin bir sonucudur. Ama bu aynı zamanda Elon Musk ve DOGE’daki faşist çetelerinin federal kamu kurumlarında estirdiği terörün, kamu emekçilerini vahşice işten atmalarının da bir sonucudur – Musk bir anda ABD’nin en nefret edilen insanı haline geldi. Bu yine, Trump’ın elektrikli araçlara verilen kamu desteğini (yani Musk’ın can damarını) kesmesinin sonucudur. Ama bu aynı zamanda Musk’ın bütçe tasarısına, bu tasarıyla sermayeden alınacak vergilerin, bol keseden affedilmesine itiraz etmesinin bir sonucudur. (Musk’a göre vergi afları ile “bütçe açığı 2,5 trilyon dolar artacak” – hey, Trump, Musk’ı federal israfı önlemek için görevlendirmemiş miydi?!)

“Ben olmasaydım” diyor Musk, “Trump seçimi kaybederdi. Demokratlar, Temsilciler Meclisini kontrol ederdi ve Cumhuriyetçiler Senato’da 51-49 çoğunluğa sahip olurdu.” Ama bir saniye… 330 milyonluk bir ülkede seçimlerin parayla satın alınması nasıl mümkün olabilir? Aslında bunu mümkün kılan ABD’nin kendine özgü eyalet bazlı seçim sistemidir. İki aşamalı bu seçimde eyaletler başkanı belirleyecek asli seçmenleri seçiyor, onlar da başkanı. Eyaletlerin pek çoğunun oyu önceden belli. Az sayıda “salıncak eyalet”te sonuçlar seçimden seçime değişiyor. İşte Musk’ın hem parası hem de sosyal medya gücüyle yüklenip seçim sonuçlarını değiştirdiği eyaletler de bunlar (Pennsylvania, Michigan, vs.) Kuşkusuz Musk, bu “yatırımının” karşılığını da alıyor! Musk federal kamu ihalelerinden, özelleştirmelerden sürekli zenginleşiyor. Onun şirketlerinden SpaceX, ABD’nin Uluslararası Uzay İstasyonu görevlerinin tek tedarikçisi, ayrıca bu ülkede mürettebatlı uzay yolculuklarında bir tekel oldu. (Trump bozana değin) Tesla federal teşviklerle ülkedeki elektrikli araç piyasasına hükmediyordu, ayrıca şarj altyapısının da merkezine yerleşmişti. Yine Musk’a ait olan Starlink, ulusal güvenlik iletişimine yönelik Pentagon ve İstihbarat ihalelerini güvenceye almıştı ve Federal Hava Yönetiminin hava trafik kontrol sistemlerinin güncellenmesi için multi-milyarlık bir ihaleyi almak üzereydi (Veriler: Meagan Day, “Trump vs. Musk”, BirGün, 09/06/25). Ancak Trump’la kopuşması Musk’a çok şey kaybettirdi; Tesla hisseleri kısa sürede 150 milyar dolarlık ya da %14,3’lük değer kaybetti. Trump ise “Bütçemizde milyarlarca dolarlık tasarruf yapmanın en kolay yolu, Elon’un devlet sübvansiyonlarını ve sözleşmelerini feshetmektir” diyerek bu kez Musk’a devlet işlerinde sağlanan tekelci imtiyazı itiraf etti. Ve tabii, Musk’ın her türlü ayrıcalığının elinden alınabileceğini de söylemiş oldu.

Trump-Musk mega-ittifakının kırılması, ABD’nin faşistleşmesi sürecinde başarısızlığı getirebilir. Zira artık Trump, örneğin 2026 ara seçimlerinde, Musk’ın yüz milyonlarca dolarlık desteğine güvenmez. Keza X sosyal platformu da artık Trump’a hizmet etmez (o Truth Social’ıyla kala kaldı). Trump 2016’daki başkanlığıda da uyguladığı sermayeye vergi indirimi politikasına dönse de, bununla elde edebileceği ittifaklar, altı ay öncesinin Trump-Musk ittifakı yanında sönük kalır. Temel ve kilit önemdeki bir müttefikin kaybı, Trump’ın rejim değişikliği çabalarına sekte vurmuş durumda. Hiç kuşkusuz demokratik güçlere toparlanmak ve soluklanmak için bir fırsat doğmuştur.