Salman Rüşdi'nin 'Şeytan Ayetleri' romanı 36 yıl sonra Hindistan kitapçılarına geri dönüyor

Artı Gerçek - Salman Rushdie'nin 1988 yılında kaleme aldığı 'Şeytan Ayetleri', doğduğu topraklar olan Hindistan'a geri dönüyor.

Yeni baskıları Hindistan'daki kitapçıların raflarında yerini alan roman, yayımlandığı 1988 yılını Salman Rushdie'nin hayatı için bir dönüm noktası haline getirmiş ve yazar on yıl boyunca aldığı ölüm tehditleri nedeniyle saklanarak yaşamak zorunda bırakılmıştı.

Muhammed peygamberin hayatından esinlenerek yazılan roman, İran'ın o dönemki dini lideri Ayetullah Humeyni'nin kitaptaki ifadeler nedeniyle Rüşdi'nin başına ödül koymasıyla ifade özgürlüğüne ilişkin şiddetli bir küresel tartışmanın odağı haline gelmiş ve içeriği nedeniyle patlak veren ayaklanmaların ardından aynı yıl Rajiv Gandhi hükümeti tarafından Hindistan'da da yasaklanmıştı.

İKİ YIL ÖNCEKİ SALDIRIDA TEK GÖZÜNÜ KAYBETTİ

Kitabın yarattığı etki Rushdie'nin hayatını belirlemeye devam ediyor. İki yıl önce, New York'ta katıldığı bir etkinlikte bıçaklanarak ağır yaralanan yazar bir gözünü kaybetti. 26 yaşındaki fail Hadi Matar, hakkındaki bir iddianamede ikinci derece cinayete teşebbüsle suçlanırken, ayrı bir federal iddianamede ise terörizmle suçlanıyor.

Geçen günlerde Yeni Delhi’deki bir mahkeme, dönemin hükümetinin, dine hakaret ettiği iddiasıyla romanın ithalatını yasaklama kararına beş yıl önce itiraz eden bir dilekçe ile açılan davada karar verdi.

KİTABIN İTHALATINI YASAKLAYAN EVRAK BULUNAMADI

The Guardian'ın haberine göre, kitabın ithalini yasaklayan ilk hükümet talimatını içeren evrak Hindistan'ın labirent gibi bürokrasisinde bulunamadı ve bu da emrin iptal edilmesine yol açtı; geçen ay Delhi yüksek mahkemesi karar verdi ve dine hakaret ettiği iddiasıyla yıllar önce verilen yasak kararına karşı beş yıl önce açılan davayı böylelikle sonlandırdı. Yüksek mahkeme, yasak kararını tebliğ eden belgeyi kastederek,"Böyle bir bildirimin mevcut olmadığını varsaymaktan başka seçeneğimiz yok" dedi.

'YOK SATIYORUZ'

Yeni Delhi'nin Khan Market'inde köklü bir aile işletmesi olan Bahrisons Kitapçısı, sosyal medya platformu X'te yayınladığı bir gönderiyle kitabın satışa sunulduğunu duyurdu.

Gönderide "Şeytan Ayetleri artık stoklarımızda" ifadesi yer aldı. Adını vermek istemeyen bir mağaza müdürü, Hindistan standartlarına göre yüksek olan 1.999 rupilik (yaklaşık 19 £) fiyat etiketine rağmen satışların "çok iyi olduğunu" söyledi. Mağaza yöneticisi perşembe günü yaptığı açıklamada, "Elimizde yok satıyoruz" dedi.

@SalmanRushdie 's The Satanic Verses is now in stock at Bahrisons Booksellers!
This groundbreaking & provocative novel has captivated readers for decades with its imaginative storytelling and bold themes. It has also been at the center of intense global controversy since it's pic.twitter.com/e0mtQjoMCb
— Bahrisons Bookseller (@Bahrisons_books) December 23, 2024

'DİL CESARETTİR'

Kitabın yayıncısı Penguin Random House India'nın baş editörü Manasi Subramaniam da X'te Rushdie'den alıntı yaparak şunları yazdı:

"Dil cesarettir: bir düşünceyi tasavvur etme, onu dile getirme ve bunu yaparak onu gerçeğe dönüştürme yeteneği. Nihayet Salman Rushdie'nin Şeytan Ayetleri kitabının Hindistan'da satılmasına izin verildi"

Hayatım boyunca Şeytan Ayetleri hakkında konuşulduğunu duydum. Merak ettiğim için okumak istedim" diyen 22 yaşındaki İngilizce öğrencisi Dilip Sharma da, kitabın bir kopyasını satın almayı planladığını söyledi: "Onu kitapçıda görmek gerçek dışı bir duygu çünkü bu, hayatınız boyunca hakkında bir şeyler duyduğunuz tek boynuzlu atı görmek gibi bir şey."

Ancak "Şeytan Ayetleri", romanın İslami inançları "aşağıladığını" ve nüfusun yüzde 14'ünün Müslüman olduğu bir ülkede sosyal uyumu tehdit ettiğini savunarak yasağın geri getirilmesi çağrısında bulunan bazı Müslüman örgütler tarafından yine hedef alındı. (KÜLTÜR SANAT)

Salman Rüşdi: Bir gözümü kaybetmek beni her gün üzüyor