2023’ü geride bırakırken neler dinledik, bir göz atmakta fayda var. Sakinleştik mi, tuz mu bastık yaramıza ya da deli deli bağırdık mı? Bir daha olmaz mı dedik? Kendimize söz verdik mi? Şarkılar aracılığıyla bunları yapmış olabiliriz. Mesela Pinhani eylül ayında çıkardığı “Hayali" albümünde söyledikleriyle bu duygulara götürüyor dinleyeni. Ve “İyi Böyle” diyor açılış şarkısında. İyi böyle vurgusu iyileşmenin tezahürü. Aynı zamanda iyi böyle vurgusunda karşısındaki kişiyi reddetme, minnet etmeme tavrı da var. Ya da, beni rahat bırak duygusu hâkim denilebilir bu söylemde. Şarkının teması, ayrılıkla biten bir aşk hikâyesinin ardından yaşanan savrulmalar ve nihayetinde kendini iyisiyle kötüsüyle onarmış bir öznenin ayağa kalkması.

Şarkıdaki öznenin “Beni arama iyi böyle beni tanıma… beni düşünüp geri gelme… madem sordun iyi böyle “demesi sözünü ettiğim itirazın, minnet etmemenin yansıması. Şarkının sonundaki “sen hayali ben Pinhani ”sözleri, sevgilinin geçmişte kaldığı ve artık onun için bittiğinin ifadesi. Sen ve ben vurgularındaki sen/ ben ayrımı da önemli. Ayrılığı her anlamda gösteren sen/ ben vurgusu, “biz”in parçalandığını anlatıyor. “Sen hayali, ben Pinhani”ye tekrar dönersek, “ben Pinhani” söylemiyle, yukarıdan bakan bir özne duruyor karşımızda. Konuyu böyle ele alırsak, iyi böyle ifadesinin bir küçümsemeyi de içinde barındırdığını söyleyebiliriz. Bunun altında, kendini ötekinden koruma refleksi de yatıyor olabilir mi?

“Sakinleştim” şarkısında “tuz bastım yarama” denmesi, aslında bir fikir veriyor bize. “Sakinleştim, tuz bastım yarama, belki sonsuza kadar sustu yüreğim, yok olmaz bir daha böyle resmine bakıp oradan severim…” sözleri “İyi Böyle” şarkısındaki hissiyatı taşıyor. Zaten albümden kısa bir süre önce tekli olarak yayınlanan “Sakinleştim”, “Hayali”nin bir parçası olarak kendini duyurmuştu. Dolayısıyla “İyi Böyle” şarkısını da bu anlamda tamamlıyor. Reggae unsurlarını da içinde barındıran “Sakinleştim” ve albümün açılış şarkısı “İyi Böyle” klasik Pinhani şarkılarından. Toplam on şarkının olduğu “Hayali”de yedi yeni şarkı ve daha önceden dinlediğimiz, 2022 ve 2021 yılında çıkan tekliler; “Bilir O Beni”, “Kimse Görmesin Seni” ve “Tomorrow is Beautiful” şarkıları yer alıyor.

Albümün tamamını ele aldığımızda, aşk, ayrılık, unutma, özlem, hatırlama üzerine kurulan bir anlatı olduğunu söyleyebiliriz. Aşk üzerinden anlatılan hatırlama, unutma kavramlarının dayandığı nokta; “anlamlar birikimi”nin korunması. Bunun gelenekle de bağlantısı var kuşkusuz. Özellikle müzikte aldıkları tavırda bu daha belirgin. Anlamlar birikimini, grubun tüm oluşlarının birikimi olarak da görmek gerek.

Şarkı sözlerindeyse, hatırlama ve unutma edimleri, muhafaza etme duygusunun yansıması olarak değerlendirilebilir. Unutmak, hafızadan silmek değil, aksine, kendine saklamak, gizlemek, muhafaza etmek anlamlarına geliyor şarkılarda. Unutulacak şeyleri bile saklamak, muhafaza etmek, aslında kendini hatırlamakla ilgili. Bu, aidiyet meselesini de açığa çıkarıyor. Bunu, son yıllarda çıkardıkları albümlerde daha yoğun hissediyoruz. Buraya dair seslerin, melodilerin artarak kendini duyurması, aidiyetle beraber gelenekle kurduğu bağı da anlatıyor bize.

Yerel söylemi, geleneksel olanı popüler müzikle buluşturmaları bir kaynaştırma unsuru olmaktan çok (özellikle son yıllarda çıkardıkları albümler), bir tavır olarak yansıyor. Pinhani’nin kurucularından Sinan Kaynakçı’nın vokalinde de zaman zaman bunu duyumsuyorsunuz. Pinhani’nin Yayla Trio ile yaptıkları, “Beraber Beraber” adlı albümde veya “On Türkü” adlı çalışmada, “Hayali”de, özellikle de “Invisible” ve “Disappear” adlı İngilizce yazılmış şarkılarda ve daha bir çok şarkıda bu tavrı koruyor.

Pop folk tarzında müzik yapan ve müzikte kendine has bir dil oluşturan Pinhani, elbette başka tarzlardaki müziklerin esintilerini de katıyor şarkılarına.Grubun kadrosunda olan, Türkiye’nin en iyi gitaristlerinden Akın Eldes’in rock ve caz esintilerini katarak yarattığı lezzet, yine çok önemli caz davulcusu Ediz Hafızoğlu’nun çalma stili, buraya dair geniş bir ses oluşması anlamında önemli katkılar sunuyor. Pinhani’nin aslında geniş bir kadrosu var. Grubun sahnedeki devamlı kadrosunda olan Hami Ünlü, Eray Polat, Selim Aydın’ı da hatırlatmak gerek. Yine bu albümdeki Disappear şarkısında bas gitarda İlkin Deniz ve neyde İmran Aydın Çimen yer alıyor.

“Hayali” albümü büyük bir genişlik sunan, dinginliği de beraberinde getiren şarkılar sunuyor. Gerçi Pinhani ilk günden bu yana hep dinginliği diri tutan, sizi geniş ovaların içinden geçiren şarkılara imza atmıştı. Bu anlamda değişen bir şey yok. Ve böyle iyi.

Pinhani’nin bu albümünün yanısıra 2023 yılında bu sayfalarda değindiğim albümler olduğu gibi, fırsat bulup yazamadığım birçok iyi albüm, ep ve teklinin de çıktığını söylemem gerek. Yılın beni en çok heyecanlandıran albümlerden biri Adamlar’ın “Harekete Kimse Mani Olamaz” adlı çalışması oldu. Yine Lalalar’ın “En Kötü İyi Olur”, Dolu Kadehi Ters Tut’un “Ölüm Dansı”, Teoman’ın “Ben, Zargana, Deus Ex Machina”, Selen Gülün’ün “Kapı", Birsen Tezer’in “Kağıttan Kaptanlar”, Mabel Matiz’in “Fatih”, El Pençe Divan’ın “Sıradan Bir Ölümlünün Sofrası”, Hakan Kurşun’un “Regeneration” albümleri dikkat çekiciydi.

Yıl içersinde çıkan ep ve tekli çalışmalar da hızını kesmedi. Mesela Tuğçe Şenoğlu’nun Ep’si “Atlas- Yerdeniz”, Görkem Karabudak’ın “Kaygılar Parkı”, Canay Doğan’ın “Darmadağın”, Melis Karaduman’ın “Gaza Bastım”, Paptircem’in “Padişahım”, Maya Perest’in “Üç Çicek”, Korhan Futacı’nın “Zaman (Live)", Dilan Balkay’ın “Geceyi Dinle”, Çağrı Sinci- Yener Çevik’in “Ben Beni”, ve Peyk’in “Kaybolmam Lazım” adlı teklileri yılın öne çıkan şarkıları oldu.