Musa Özuğurlu
El Nusra neden saldırıyor?
Hey’et Tahrir El Şam (HTŞ – El Nusra) son günlerde saldırılarını arttırmaya başladı. Suriye’nin Arap ülkeleri ve Türkiye ile normalleşme adımları attığı ve bir mesafenin kaydedildiği bugünlerde HTŞ’nin bu hareketliliği dikkat çekici.
Tırmanma 22 Haziran’da başladı. El Nusra Suriye yönetiminin hakim olduğu bölgelerden olan Selhab tarafına saldırıda bulundu ve 3 kişi hayatını kaybetti. Selhab Hama’nın İdlib’e yakın bölgesinde bulununan Alevi yerleşim birimlerinden biri.
Birgün sonra yani 23 Haziran’da ikinci saldırı geldi. Bu kez hedef Hafız Esad’ın memleketi Kırdaha idi. Buraya yapılan drone saldırısında 1 kişi öldü, 1 kişi de yaralandı. 24 -25 Haziran’da ise Rusya hava kuvvetlerine bağlı uçaklar Lazkiye Hmeymim’den havalandı ve El Nusra’nın kırsaldaki ve bazı yerleşim birimlerindeki merkezlerine saldırılar düzenledi.
Şahorah, Kabani, Cisr El Sugur gibi yerlerdeki hedefler vuruldu. Görüntülerden bazılarında El Nusra’nın sığınma ve mühimmat deposu olarak kullandığı bazı hedeflerin hava bombardımanı ile vurulduğu görülüyor.
Bu saldırılarda hedef alınan ikinci örgüt Türkistan İslam Partisi (TİP) oldu. TİP bundan bir süre önce yeniden saldırılara başlayacağı mesajını paylaşmıştı.
Her iki örgütün saldırılara yeniden başlamaları Suriye yönetiminin bugünlerde Arap ülkeleri ve Türkiye ile görüşmelerde yol almasına başlanıyor.
ABD’NİN PARMAĞI VAR MI?
Rusya tam da bugünlerde ABD’nin bazı örgütler ile “terör saldırılarını” yeniden arttırmak için görüşmeler yaptığını iddia etmişti.
Rusya’nın açıklaması sadece bu bölgeler için değil güneydeki Tenef bölgesinde bulunan “Devrim Komandoları” örgütü için de geçerliydi.
Devrim Komandoları adlı örgüt bizzat ABD tarafından kurulmuş, eğitimi ve lojistiği yine ABD tarafından sağlanıyor.
Rusya’nın “Suriye’de çatışan tarafları barıştırma” merkezi var. Bu merkez daha önce çok sayıda anlaşmanın yapılmasını sağlamıştı. Merkezin başkan yardımcısı Tuğgeneral Oleg Gurinov, El Nusra’nın daha önce ateşkes olması için yapılan anlaşmaları bozduğunu ve kendilerinin de buna cevap verdiklerini ifade etti.
Bilindiği gibi Türkiye ile Rusya arasında İdlib bölgesini kapsayan bir ateşkes garantörlüğü anlaşması mevcut ve asıl sorumluluk Türkiye’ye düşüyor.
EL NUSRA İÇİN SONUN BAŞLANGICI
Türkiye’nin El Nusra’ya ne kadar hakim olabileceği tartışma konusu, en azından resmiyette öyle. El Nusra lideri Ebu Muhammed El Culani, Türkiye – Suriye yakınlaşmasının kendisi açısından sonun başlangıcı olduğunu biliyor.
Eğer anlaşma olur ve uygulanmaya başlarsa El Culani ve örgütü ya başka bir yere gitmek zorunda kalacak ya da imha edilecek. ABD ise Türkiye – Suriye yakınlaşmasını istemiyor. Bu nedenle “sonunu geciktirmeye çalışan” El Culani’ye harekete geçmesi için yol vermiş olabilir.
Oleg Gurinov Rusya’nın Suriye ordusunun hedef alan saldırılara karşılık vermeye devam edeceğini açıkladı.
Yaklaşık 10 gün önce Suriye ordusu bölgeye yeni birlikler ve mühimmat sevk etmişti. Bu sevkiyat sadece El Nusra’nın artan saldırılarına karşılık değil. Sevkiyat tam da yeni operasyonlar ya da İdlib’teki örgütlere karşı saldırıların yapılabileceğinin konuşulduğu günlerde yapıldı.
Bu da önümüzdeki günlerde bölgenin (özellikle İdlib) hayli hareketleneceği anlamına geliyor.
BİRÇOK ÖRGÜT RAHATSIZ
Suriye yönetiminin önünde siyasal sürecin ilerletilmesi için en büyük engellerden biri İdlib bölgesinde bulunan örgütler. Bunların büyük bir kısmı Türkiye’nin kontrolünde. Suriye Milli Ordusu (SMO) Türkiye tarafından sevk ve idare ediliyor. Yaklaşık 50 bin kişilik mevcudu olan ve irili ufaklı birçok örgütten oluşan SMO bileşenleri içinde Türkiye – Suriye yakınlaşmasına karşı olanlar da var.
Yakınlaşma sadece El Nusra’yı değil daha geniş bir kitleyi rahatsız ediyor. Bu nedenle önümüzdeki günlerde atılacak adımlara bağlı olarak bu militanlar “istenmeyen durumlar” yaratabilir. Suriye ordusunun o bölgelere yığınak yapmasının sebebi büyük ihtimalle bu beklentiden kaynaklanıyor.
CİDDİ ÇATIŞMALAR YAŞANABİLİR
Rusya’nın tam olarak nasıl bir yol haritası sunduğu belli değil. dolayısıyla ne zaman harekete geçileceği de. Ancak eninde sonunda bu bölgede kanlı çatışmalar yaşanacak ve El Nusra’nın son günlerdeki saldırıları bunun ilk adımları olarak görülebilir.
Musa Özuğurlu: Çok sayıda radyo ve TV kanalının haber merkezlerinde editörlük, muhabirlik, program sunuculuğu yaptı. 2010'da TRT Türk’ün Suriye temsilcisi olarak çalıştı. Suriye’de 2011’de başlayan süreci 2016'ya kadar yerinde takip eden az sayıda yabancı gazeteciden biridir. Alanı Suriye başta olmak üzere Ortadoğu. Halen ARTI TV’de hafta içi her sabah 08:00 - 11:00 saatleri arasında “Gün Başlıyor” programını sunmaktadır.